Ναι, θα ζητούσαμε να κατέβει η παράσταση του Κασιδιάρη!

της Ελένης Παγκαλιά
αναδημοσίευση από: το Περιοδικό

Όχι, το ζήτημα δεν είναι η «ελευθερία του λόγου». Ναι, έχουν δίκιο όσοι –φασίστες και λοιποί νοικοκυραίοι και politically correct ποταμίσιοι- έφεραν ως επιχείρημα το τι θα κάναμε εάν ανέβαινε στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου ένα έργο του Κασιδιάρη (αφαιρετικά μιλώντας πάντα, καθώς ο εν λόγω «κύριος» απέχει πόρρω από τέτοιου είδους ευαισθησίες προφανώς). Θα ήμασταν έξω από το Εθνικό Θέατρο και θα ζητούσαμε να κατέβει.

Και όχι μόνο γιατί ο Κασιδιάρης δεν έχει εκτίσει ούτε το ένα εκατοστό της ποινής που θα έπρεπε για τα εγκλήματα που έχει διαπράξει –ενώ ο Ξηρός πληρώνει ακριβά τις επιλογές του. Όχι μόνο γιατί ο Κασιδιάρης δεν χρειάζεται τη θεατρική σκηνή για να πει όσα έχει να πει και να συνεχίζει τον «Αγών» του –ενώ ο Ξηρός αναγκάζεται να γράψει για να δημοσιοποιήσει όσα έχει σκεφτεί το διάστημα του εγκλεισμού και της ανημπόριας του. Όχι μόνο γιατί ο Κασιδιάρης και η παρέα του με δικά μας χρήματα έχουν δημόσιο λόγο σε πολλές δημόσιες «σκηνές» -ενώ ο Ξηρός και η δική του παρέα είναι χαρακτηρισμένοι και επισήμως ως αποβράσματα της κοινωνίας. Και είναι χαρακτηρισμένοι έτσι από αυτούς που δεν έχουν διαμαρτυρηθεί ποτέ για τα εγκλήματα, τη βία, την αηδία και τον δημόσιο λόγο της χρυσαυγίτικης παρέας. Της κουλτούρας που αυτή γεννάει ή της κουλτούρας που την έχει γεννήσει. Ακόμα και στον πολιτισμό, καθώς όπως έγραψε η φίληΈλσα Παπαγεωργίου στο προφίλ της «Σοκάρει πολύ περισσότερο το να συμπεριληφθούν σε μια παράσταση αποσπάσματα από το βιβλίο ενός κρατούμενου, καταδικασμένου ισόβια για τρομοκρατία, παρά τα χιλιάδες πολιτισμικά σκουπίδια που τρώμε κάθε μέρα, η βία των βίντεο γκέιμς στην οποία εκατομμύρια παιδιών εθίζονται καθημερινά, οι τσόντες, αυθεντικές ή εξευγενισμένες, τα σπασμένα πιάτα και τα πεταμένα λουλούδια στις μεγάλες πίστες, τα σκανδαλώδη ποσά που κατατίθενται στα εν λόγω μαγαζιά για λίγα όπα όπα από το πλαστικό είδωλο, τα πρωινάδικα, τα μεσημεριανάδικα, τα ριάλιτι και όλος ο συρφετός που ζει, πολυτελώς, από αυτή τη μπίζνα.»

Σοκάρει πολύ περισσότερο, λοιπόν, ο Ξηρός και η παρέα του καθώς το ζήτημα δεν είναι μια γενικόλογη «ελευθερία του λόγου σε μια δημοκρατική κοινωνία».  Αυτό δεν ήταν ποτέ έτσι και ούτε θα είναι κάποτε έτσι. Ελευθερία του λόγου σημαίνει υπεράσπιση της κάθε φορά κυρίαρχης πολιτικής, πολιτισμού και αισθητικής. Σημαίνει, την ίδια στιγμή, υπεράσπιση του δικαιώματος των «αντιφρονούντων» να διατυπώνουν δημόσια τη θέση τους. Και αυτός ο συνδυασμός «ελευθερίας» συμβαίνει μονάχα όταν ο κυρίαρχος λόγος δεν κινδυνεύει από τον αντιφρονούντα λόγο. Όταν η κάθε «δημοκρατία» έχει τέτοια θεμέλια που το κοινωνικό σώμα μπορεί να εγκολπώσει οποιαδήποτε ιδέα θεωρεί προς το συμφέρον του ή να απορρίψει οποιαδήποτε ιδέα θεωρήσει εχθρική προς το σύνολο. Χωρίς την παρέμβαση τς λογοκρισίας.

Κι εδώ φαίνεται ότι υπάρχει μια κάπως παράδοξη εικόνα: η 17 Νοέμβρη και ο Ξηρός βρίσκονται ισόβια καταδικασμένοι για τις πράξεις τους εδώ και χρόνια. Θεωρητικά, η «δημοκρατία» κέρδισε και οι «τρομοκρατικές» ιδέες νικήθηκαν. Αν είναι έτσι, τι στα αλήθεια φοβάται ο Μητσοτάκης, η Αμερικανική Πρεσβεία και τα MME; Γιατί αυτοί ήταν που αντέδρασαν στην πραγματικότητα. Δεν είδαμε έξω από το Εθνικό Θέατρο χιλιάδες ανθρώπων να απαιτούν να κατέβει η παράσταση. Μπορεί να υπήρξε έντονη διαμαρτυρία γραπτώς και άπειρες συζητήσεις, ωστόσο αυτοί που προξένησαν το κλίμα που οδήγησε στο κατέβασμα της παράστασης είναι οι παραπάνω. Και επειδή αυτοί φαίνεται ότι αποτελούν τον κυρίαρχο λόγο, η κυβέρνηση και το Εθνικό Θέατρο «εθλίβησαν» και συναίνεσαν. Στον κυρίαρχο λόγο. Γιατί φοβήθηκαν τον «αντιφρονούντα» λόγο. Γιατί, όπως όλα δείχνουν, υπάρχει ακόμα σήμερα το έδαφος ο λόγος αυτός να μην έχει νικηθεί τελικά. Όχι οι πράξεις μιας συγκεκριμένης οργάνωσης, αλλά οι αιτίες για την εναντίωση στην κυριαρχία του Μητσοτάκη, της Αμερικανικής Πρεσβείας και των ΜΜΕ. Στην κυριαρχία της καθόλου αριστερής κυβέρνησης που θλίβεται και του Εθνικού Θεάτρου, το οποίο με τόσες σκηνές και τόσες θέσεις μέσα στις αίθουσές του αποφάσισε φέτος να περικόψει το δικαίωμα της ελεύθερης εισόδου στους ηθοποιούς (μέχρι 5 ατέλειες σε κάθε παράσταση!)

Ποιος θα κατέβει, λοιπόν, να υπερασπιστεί τον «λόγο» όλων των παραπάνω; Ποιος από αυτούς έχει δικαίωμα να μιλήσει για «ελευθερία του λόγου»;

Οι άνθρωποι που θα κατέβουμε σήμερα, στις 19.30 στην Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, έξω από το Εθνικό Θέατρο θέλουμε έναν άλλο «λόγο» κυρίαρχο. Αντίθετο από αυτόν που τώρα επικρατεί. Και μπορεί η υποφαινόμενη, όπως και χιλιάδες ακόμα άνθρωποι που παλεύουν για την κυριαρχία μιας διαφορετικής ελευθερίας του λόγου να μη συμμερίζονται τη δράση του Ξηρού λόγω διαφορετικής αντίληψης για την διαδικασία της κοινωνικής αλλαγής, όμως ο λόγος του περί κοινωνικής δικαιοσύνης είναι πιο κοντά μας από τον αηδιαστικό λόγο του Κασιδιάρη που θεωρεί εχθρούς του όσους και όσες εμείς θεωρούμε ότι βρίσκονται στο ίδιο μετερίζι. Γι’ αυτό και δεν υπερασπιζόμαστε γενικά τον «ελεύθερο λόγο». Θα ήμασταν απέξω από το Εθνικό Θέατρο σε μια παράσταση βιβλίου του Πλεύρη (το οποίο νομίμως κυκλοφορεί στην αγορά) και θα αφήναμε μια τέτοια παράσταση –του Πλεύρη- να ανέβει αν η «κυριαρχία του ελεύθερου λόγου» στην πολιτική, τον πολιτισμό και την αισθητική άλλαζε στρατόπεδο και βρισκόταν από την πλευρά αυτών που υπερασπίζονται τα σχολεία, τα νοσοκομεία, τις γειτονιές, το περιβάλλον, τα εργασιακά δικαιώματα, τις σχέσεις των ανθρώπων, τους πρόσφυγες και τους μετανάστες… Γιατί δεν θα είχαμε να φοβηθούμε τίποτα από οποιαδήποτε παρέμβαση φασιστών, νοικοκυραίων και politically correct ποταμίσιων τύπων…

Και όπως έγραφε η Ιωάννα Κούρτοβικ για το ζήτημα του εάν η Χρυσή Αυγή πρέπει να τεθεί εκτός νόμου: «Τα όρια του νόμου και της νομιμότητας καθορίζονται από τους πολιτικούς και τους κοινωνικούς συσχετισμούς. Στην αυλή του σχολείου και στα επείγοντα των νοσοκομείων, στις γειτονιές και στους τόπους της δουλειάς, στα αμφιθέατρα και στο διαδίκτυο και φυσικά στο δρόμο. Εκεί φτιάχνονται οι κοινωνικές δυναμικές που μπορούν να επανακαθορίσουν τον δημόσιο διάλογο και να ανανοηματοδοτήσουν το περιεχόμενο των δικαιωμάτων. Και τότε θα μιλήσουμε και για τα όρια της νομιμότητας…»

Και, για τέλος, μια υπενθύμιση στον Υπουργό Πολιτισμού, που «νίπτει τας χείρας» και γράφει ότι: «Η κοινωνική ευαισθησία σχετικά με το ζήτημα της βίαιης και δολοφονικής δράσης ένοπλων ομάδων είναι δικαίως μεγάλη….Η ίδια αυτή η κοινωνική ευαισθησία όσο και η μνήμη των θυμάτων προσβάλλονται από τις τυφλές αντιδράσεις απέναντι σε μια θεατρική παράσταση». Όχι, κύριε Μπαλτά, δεν είναι η ίδια κοινωνική ευαισθησία. Είναι δύο διαφορετικές. Στα απέναντι χαρακώματα.