EAAK – Από τα μετεφηβικά ξεσπάσματα, στην ενηλικίωση

αναδημοσίευση από: πριν

του Κώστα Ευθυμίου

Όλα σχεδόν τα άρθρα εξωστρεφούς παρέμβασης και τα ντοκουμέντα των δυνάμεων του κινήματος, ξεκινούν με την παραδοχή της κρίσης του καπιταλισμού και της μνημονιακής λαίλαπας. Ορθώς, γιατί η ανάλυση της περιόδου και του αντιπάλου ήταν, είναι και θα είναι το κύριο μέλημα της επαναστατικής, αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, στην προσπάθεια σκιαγράφησης μάχιμου σχεδίου. Πολλές φορές όμως, αδυνατούμε να δούμε ότι η κρίση του σύγχρονου καπιταλισμού έχει γεννήσει σε εγχώριο –αλλά και σε διεθνές– επίπεδο, μια δομική κρίση και στην Αριστερά. Κρίση που διαμορφώνεται και διογκώνεται πάνω στην ουσιαστική αδυναμία της Αριστεράς να δώσει απάντηση στα στρατηγικά ερωτήματα των εργαζομένων και της νεολαίας. Ερωτήματα βαθιά ταξικά, που δεν μπορούν να απαντηθούν από τον ένα ή τον άλλο ελιγμό, αλλά θέλουν εφ’ όλης της ύλης απάντηση πάνω στο πώς και γιατί μπορούν να πάνε τα πράγματα αλλιώς.

Η αδυναμία απάντησης αυτών των ερωτημάτων έχει σφυρηλατήσει, οριακά στο σύνολο της, την Αριστερά της κρίσης. Η αποφυγή σύνδεσης της τακτικής με τη στρατηγική που γεννάει τακτικισμούς, τα σχέδια «εύκολων λύσεων» και «μεγάλων κόλπων», η εναπόθεση ευθυνών στον «λαό που δεν έχει βγάλει τα συμπεράσματα του», η αέναη αφηρημένη επίκληση στην επανάσταση χωρίς μάχιμο σχέδιο, τα τεχνοκρατικά σχέδια επί χάρτου που καμία σχέση δεν έχουν με την Αριστερά, ενώ μπορεί φαινομενικά να φαντάζουν εκ διαμέτρου διαφορετικά σχέδια, είναι οι άλλες όψεις του ίδιου νομίσματος. Του νομίσματος της αμηχανίας και της μιζέριας. Αμηχανία που προκύπτει από τη μη κατανόηση της κρισιμότητας της σημερινής περιόδου, και μιζέρια από τη μη κατανόηση των εκρηκτικών δυνατοτήτων που αυτή γεννά.

Η αμηχανία και η μιζέρια προκύπτουν από τη δεδομένη στρατηγική ανεπάρκεια της ελληνικής αριστεράς. Δυστυχώς η Ιστορία έχει δείξει ότι πολλές φορές δυνάμεις του κινήματος, βρίσκουν αποκούμπι στην προσπάθεια υπέρβασης των παραπάνω αδυναμιών, τη «λύση» του εσωτερικού κανιβαλισμού. Την έντεχνη δηλαδή, διαμόρφωση «εχθρών εκ των έσω». Η Ιστορία όμως ήταν αμείλικτη με αυτές τις δυνάμεις. Γιατί όχι μόνο τις προσπέρασε, αλλά τις χρέωσε και το ουσιαστικό πισωγύρισμα στην ανάπτυξη του κινήματος, και την ουσιαστική βοήθεια που έμμεσα έδωσαν στις δυνάμεις της αντίδρασης. Η διάψευση των δυνάμεων που έχουν την αυταπάτη, ότι η αυτόκεντρη ανάπτυξη τους –με όποιο μέσο και τρόπο–, θα βοηθήσει de facto στην ανάπτυξη του κινήματος, θα είναι εκκωφαντική. Η ΕΑΑΚ δεν θα μπορούσε να περάσει αλώβητη από όλα τα παραπάνω και να αποφύγει τα δεδομένα ερωτήματα. Ακριβώς επειδή οι πιο συγκροτημένοι και στιβαροί χώροι έρχονται αντιμέτωποι με τις οξυμένες αντιφάσεις της εκάστοτε περιόδου, καθώς η δυναμική τους να καθορίζει τις εξελίξεις, επιστρέφει σαν μπούμερανγκ μετασχηματισμένη ως βίαια ερωτήματα.
Προκειμένου να απαντήσει σε αυτά, η ΕΑΑΚ θα βαδίσει σε δύσκολα μονοπάτια. Μονοπάτια που απαιτούν απογαλακτισμό από το «ένδοξο παρελθόν» με ταυτόχρονο σεβασμό σε αυτό. Γιατί ο σεβασμός στο παρελθόν, δεν σημαίνει τυφλή αναπαραγωγή του, αλλά προσπάθεια δημιουργικής υπέρβασής του στο σήμερα. Έτσι, η επανίδρυση της ΕΑΑΚ δεν είναι ένα σύνθημα, αλλά η ουσιαστική συμπύκνωση της προσπάθειας διαμόρφωσης σύγχρονης ΕΑΑΚ, που να απαντάει στη βάρβαρη, ολομέτωπη επίθεση στη νεολαία, στην αλλαγή της ταυτότητας του φοιτητικού σώματος και στο βάθεμά του επιχειρηματικού πανεπιστημίου. Συμπυκνώνει τη συλλογική ευφυΐα των πρωτοποριών του φοιτητικού κινήματος, όπου αντιλαμβάνονται ότι κάτι πρέπει να αλλάξει, και έστω σπερματικά προσπαθούν να ψηλαφίσουν, από διαφορετικές αφετηρίες, τι απαιτείται για την αναγκαία τομή.
Δημοκρατία και αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο

H αναγκαία τομή απαιτεί βάθεμα της δημοκρατίας. Βάθεμα της δημοκρατίας που δεν θα μείνει ως απλή επίκληση, ούτε θα μεταφράζεται σε μικροαστικού τύπου αντίληψή της. Εργατική δημοκρατία, όπου όλες οι φωνές πρέπει να ακούγονται, αλλά και όλες οι φωνές θα προσπαθούν ουσιαστικά, με υπομονή και επιμονή στη διαμόρφωση ενιαίας γραμμής μάχης, σεβόμενες την πλειοψηφία. Εργατική δημοκρατία, που θα αποτελεί το εργαλείο για διαδικασίες –πόλο έλξης– στην πληττόμενη νεολαία που ο χρόνος της συνθλίβεται ανάμεσα στις σπουδές και στην εργασία και αδυνατεί να συμμετέχει σε χρονοβόρες διαδικασίες των ατερμόνων παράλληλων μονολόγων. Εν τέλει εργατική δημοκρατία, που δεν θα ανέχεται μικροηγεμονισμούς και απόλυτες αλήθειες, αλλά θα σκύβει στον κάθε προβληματισμό που ανοίγεται και θα προσπαθεί συλλογικά και από κοινού να τον υπερβεί.

Η αναγκαία τομή απαιτεί βάθεμα του αντικαπιταλιστικού περιεχομένου. Ουσιαστικό αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο είναι η προσπάθεια σκιαγράφησης θετικής αφήγησης τόσο εντός όσο και εκτός των πανεπιστημίων. Δεν αρκεί στην ΕΑΑΚ να είναι η ασπίδα απέναντι στην επέλαση του κεφαλαίου. Οφείλει να συμβάλλει στο θετικό –όχι από άποψη ψυχολογίας, αλλά από άποψη ουσίας– σχέδιο, που θα δίνει μια διαφορετική απάντηση στη σημερινή σαπίλα. Που πρώτα και κύρια θα δίνει τη μάχη της νέας γενιάς, στην προσπάθεια δηλαδή οργάνωσης της νεολαίας σε μαχητική και διεκδικητική κατεύθυνση. Που θα έχει ως κύριο μέλημα τη γενιά της ανεργίας, της επισφάλειας και της μετανάστευσης να τη μετατρέψει σε γενιά αγώνα και ανατροπής. Αυτό το σχέδιο οφείλει να διαπερνάται και μέσα από τα πανεπιστήμια και να επικοινωνεί με την απελευθερωτική παιδεία και το πανεπιστήμιο των αναγκών μας, στο σήμερα.

Τα παραπάνω πρεσβεύει ουσιαστικά η Αντικαπιταλιστική Αριστερά. Μια Αριστερά χρήσιμη, που δεν θα βρίσκει εύκολους και «τρωτούς» αντιπάλους, που δεν θα κρύβεται από τα πραγματικά ερωτήματα, δεν θα χαμηλώνει το μπόι των ερωτημάτων του κόσμου και δεν θα αναλώνεται σε έναν εμφύλιο εσωτερικής κατανάλωσης. Αντίθετα θα στρέφει τον τσαμπουκά της στον πραγματικό αντίπαλο — το σύστημα και τους εκφραστές του. Τα παραπάνω όμως για να ολοκληρωθούν, απαιτούν εν τέλει την ουσιαστική ωρίμανση της ΕΑΑΚ.

ΕΑΑΚ: η αναγκαία τομή, σε εποχές δύσκολες

Από το τέλος του φοιτητικού κινήματος του ’11 ενάντια στο νομοσχέδιο της Διαμαντοπούλου και μετά, η ΕΑΑΚ ξεπέρασε ανεπιστρεπτί την ρομαντική εφηβεία της. Και αυτό γιατί συνειδητοποίησε ότι η επίπονη προσπάθεια συγκρότησης και πολιτικοποίησης του φοιτητικού κινήματος, δεν θα αποτελεί ένα απλό αντάρτικο στα επί μέρους νομοσχέδια αλλά συνολική και διαρκή πάλη, βαθιά πολιτική, απέναντι στο κεφάλαιο, το καθηγητικό κατεστημένο και τους εκφραστές της αστικής πολιτικής.
Η ενηλικίωση δεν χωράει φαντάσματα του παρελθόντος, ούτε μυστήρια μετεφηβικά ξεσπάσματα. Όσες και όσοι πιστεύουν ότι στο σήμερα, αυτό που λείπει είναι το χθες, τότε το αύριο θα τους βρει διαλυμένους και απογοητευμένους, αν δεν τους έχει βρει ήδη.

Η ενηλικίωση της ΕΑΑΚ χωράει όσες και όσους αντιλαμβάνονται την ιστορική ευθύνη, να συμβάλλουν στην ανασύνταξη του φοιτητικού κινήματος, μακριά από τις αυταπάτες του παρελθόντος και τις εύκολες λύσεις. Χωράει και εκείνες τις δυνάμεις με αντικαπιταλιστική αναζήτηση, που από διαφορετικές αφετηρίες, έχουν κάνει την ουσιαστική τους αποτίμηση για το παρελθόν, όχι από άποψη δημοσιογραφίας, αλλά από τη σκοπιά του δημιουργικού σχεδιασμού για τους αγώνες του σήμερα.

Η ενηλικίωση της ΕΑΑΚ εν τέλει, περνάει πρώτα και κύρια από εκείνα τα μέλη της ΕΑΑΚ που προσπαθούν να φέρουν το αύριο των νικηφόρων αγώνων πιο κοντά. Που προσπαθούν να παράξουν πολιτική σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους για το φοιτητικό κίνημα και την ανάπτυξή του. Περίοδος όπου η απογοήτευση, ο ατομικός δρόμος και ο κυνισμός θερίζουν στη νέα γενιά, που δεν βλέπει προοπτική. Εκείνα τα μέλη της ΕΑΑΚ, που στρατεύτηκαν σε κινηματική νηνεμία και χωρίς αναπαραστάσεις, σε καιρούς ήττας και απόγνωσης, θα είναι τα μέλη που θα οικοδομήσουν την αντεπίθεση και την αντίσταση. Γιατί η στράτευση στο εγχείρημα της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς σε αυτούς τους καιρούς, κρύβει ουσία, τσαμπουκά και όραμα. Το όραμα της χειραφέτησης, που κυοφορείται με πολυδαίδαλους τρόπους στη φοιτητική νεολαία. Και αυτό το όραμα, θα προσπαθήσει στους αγώνες του αύριο, η ΕΑΑΚ ενιαία, δημοκρατικά και αντικαπιταλιστικά , να βγάλει προς τα έξω, στους αγώνες που μέλλονται να έρθουν.