αντι-καλωσορίσματος! [κείμενο για τους πρωτοετείς -και όχι μόνο- φοιτητές]

το κείμενο:

Συνταγή για ένα λάιτ & νόστιμο πανεπιστήμιο!

ΥΛΙΚΑ:

ψίχουλα Εργαζομένων και μερικές χιλιάδες Εντατικοποιημένων Φοιτητών

μια Αυταρχική Κυβέρνηση με μπλε Νεολαία

ένα μεγάλο κομμάτι Επιχειρηματίες

1 ματσάκι Δίδακτρα

1 κουταλάκι του γλυκού Ανταγωνισμό

μια πρέζα Καταστολή, μια πρέζα Βία

Συνθήκες και Νομοσχέδια με το μάτι (της ΕΕ)

Μέσα σε πολλά μεγάλα και μικρά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, τα οποία πρώτα έχετε φροντίσει να χωριστούν σε όσα περισσότερα κομμάτια μπορείτε, αδειάζετε τους Εργαζομένους και τους Εντατικοποιημένους Φοιτητές. Στη συνέχεια ρίχνετε προσεκτικά την Αυταρχική Κυβέρνηση με την μπλε της νεολαία να εξέχει. Εν τω μεταξύ έχετε χτυπήσει μερικές συνθήκες και νομοσχέδια και τις έχετε αφήσει να δέσουν.

Ρίξτε το παραπάνω μίγμα στα Ιδρύματα και τοποθετείστε σε σιγανή υποβάθμιση, μέχρι οι Φοιτητές να δυσανασχετήσουν ελαφρώς και να κινητοποιηθούν. Ρίξτε αμέσως τον Ανταγωνισμό, πριν οι Φοιτητές αρχίσουν να κοχλάζουν και καταπιέστε, συνεχίζοντας την υποβάθμιση! Προσοχή! Είναι απολύτως απαραίτητο να υποβαθμίζετε έντονα και με σταθερό ρυθμό για μερικά χρόνια και κυρίως σε περίοδο εξεταστικής, ειδάλλως υπάρχει περίπτωση να σας πήξουν οι Φοιτητές και να σας επαναστατήσουν!

Ψιλοκόψτε ό,τι δημόσιο και δωρεάν έχει απομείνει και ρίξτε σιγά σιγά τα δίδακτρα, πρώτα στα μεταπτυχιακά και στη συνέχεια στα προπτυχιακά. Σπάστε τους Επιχειρηματίες και αφήστε τους να ξεχυθούν σε όλο το μείγμα, για να δώσουν γεύση στην έρευνα και τη λειτουργία του πανεπιστημίου.

Για ακόμη πιο γευστικό αποτέλεσμα, διασπάστε πτυχία, κόψτε μισθούς και απολύστε εργαζομένους.

Το πιάτο σερβίρεται ζεστό και συνοδεύεται με νεολυκειακό ορεκτικό.

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

Μην αγχώνεσαι, το συγκεκριμένο κείμενο δεν έχει στόχο να σου μάθει να μαγειρεύεις. Θέλουμε απλά να σου δώσουμε μια πρώτη «πικάντικη γεύση» του τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή μέσα στο πανεπιστήμιο, πώς λειτουργεί και τι προβλήματα υπάρχουν στην καθημερινότητά μας. Παράλληλα, να αποσαφηνίσουμε κάποιες έννοιες και γεγονότα σε πρωταρχικό επίπεδο, ώστε οι άγνοιά τους να μη γίνεται αφορμή να αποστασιοποιηθείς εσύ ή ο οποιοσδήποτε απ’ τις συλλογικές διαδικασίες, μιας και αυτές συνδέονται με θέματα που επηρεάζουν τη ζωή όλων μας τόσο στα πλαίσια του Συλλόγου (Σπουδαστών Αρχιτεκτονικής) όσο και έξω απ’ αυτόν. *

* Σε αυτό το σημείο και πριν σε καλωσορίσουμε στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, σου ζητάμε προκαταβολικά συγγνώμη που δε σου κρατήσαμε το χέρι για να συμπληρώσεις την αίτηση εγγραφής, που δε θα σε ξεναγήσουμε στην πτέρυγα της αρχιτεκτονικής, που δε θα σε βγάλουμε για καφέ τις πρώτες σου μοναχικές μέρες στη Θεσσαλονίκη στα πιο in στέκια της πόλης, που δε θα σε υποδεχτούμε με ένα αξέχαστο πάρτυ, που δε θα ανταλλάξουμε τηλέφωνα για να είμαστε πάντα κοντά σου.

ΟΤΑΝ ΤΟ “ΔΗΜΟΣΙΟ & ΔΩΡΕΑΝ” ΠΑΕΙ ΠΕΡΙΠΑΤΟ

Κάπου εκεί ανάμεσα στον αγώνα δρόμου των προηγούμενων χρόνων, μεταξύ σχολείου, φροντιστηρίου, ιδιαιτέρων και σχεδίου σίγουρα κάτι θα είχε πάρει το αυτί σου σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιούνται στο πανεπιστήμιο τα τελευταία χρόνια. Ας δούμε όμως λίγο ποια είναι η πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής.

Η φράση ότι από το «δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο» έχει μείνει πλέον μόνο το “και” δε θα αποτελούσε καθόλου υπερβολή. Με την κρατική χρηματοδότηση μειωμένη στο ελάχιστο και με το ανώτατο επιτρεπτό όριό της να είναι πολύ μικρότερο από αυτό που είναι αναγκαίο για την εύρυθμη λειτουργία των ιδρυμάτων, τα πανεπιστήμια [με βάση τους νόμους 4009 & 4076, γνωστοί ίσως στα αυτιά σου ως Νόμοι Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου] καλούνται να αναζητήσουν την (περεταίρω ή ολική) χρηματοδότησή τους από άλλες πηγές. Έτσι από τη μία, οι φοιτητές και οι οικογένειές τους καλούνται να καλύψουν το κενό από την τσέπη τους, μέσω της επιβολής διδάκτρων στα μεταπτυχιακά και προσεχώς στα προπτυχιακά προγράμματα. Την ίδια στιγμή, η σίτιση και στέγαση χαρίζονται κυριολεκτικά σε ιδιώτες και κάθε “δωρεάν” μπροστά από το τρίπτιχο σίτιση-στέγαση-σπουδές εξαφανίζεται. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της φοιτητικής λέσχης του ΑΠΘ, που μόλις πέρυσι ιδιωτικοποιήθηκε και προβλέπεται να επιβληθεί αντίτιμο μέσα στο επόμενο διάστημα. Από την άλλη, τα πανεπιστήμια ενθαρρύνονται να αναζητούν και εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης (πλέον και με επίσημη ανακοίνωση του υπουργού παιδείας Α.Λοβέρδου) με την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Έτσι, η έρευνα, τα προγράμματα σπουδών, το γνωστικό αντικείμενο και το πτυχίο δέχονται ένα συνεχές “κόψε-ράψε” ώστε να έρθουν στα μέτρα της αγοράς. Ιδιαίτερα χρήσιμος εδώ είναι ο ρόλος της εξωτερκής αξιολόγησης και του συμβουλίου ιδρύματος, του νέου διοικητικού οργάνου του πανεπιστημίου που ως άμεσα ελεγχόμενο από την ελεύθερη αγορά (6 από τα μέλη του είναι άτομα του επιχειρηματικού κόσμου, βλέπε της Nestle σε Γεωπονικη Σχολή κ.ά.), έρχεται να επηρεάσει καθοριστικά τις επιλογές του ιδρύματος και κάθε τμήματος χωριστά. Την ίδια ώρα, οι ρυθμοί σπουδών εντατικοποιούνται και σχηματίζονται νέοι αυταρχικοί κανονισμοί και επιτροπές δεοντολογίας για να εδραιώσουν την “τάξη” μέσα στα πανεπιστήμια. Στο επιχειρηματικό πανεπιστήμιο, δεν υπάρχει χώρος για συνελεύσεις, για αμφισβήτηση στη γνώση, για πολιτική δράση, δεν υπάρχει άσυλο φοιτητικών και εργατικών αγώνων. Υπάρχει μόνο άσυλο για τους εργολάβους και το σύγχρονο δουλεμπόριο ανθρώπων!

Και φυσικά σε ένα τέτοιο πανεπιστήμιο δε χωράνε όλοι! Με την όλο εντεινόμενη όξυνση των ταξικών φραγμών, όλο και λιγότεροι θα καταφέρνουν να σπουδάζουν και φυσικά αυτοί δε θα προέρχονται από τις οικογένειες των χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων. Μάλιστα, εμφανίζονται προ των πυλών και οι διαγραφές φοιτητών (ως πρώτο χτύπημα των Οργανισμών Ιδρυμάτων, που αποτελούν κομμάτι του νόμου-πλαισίου για τα πανεπιστήμια), τη στιγμή που για μεγάλη μερίδα των φοιτητών, η δυνατότητα να συνεχίζουν να σπουδάζουν, ταυτίζεται με τη δυνατότητα εύρεσης εργασίας.

Το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο που εδώ και χρόνια αποτελεί τον ευσεβή πόθο της εκάστοτε κυβέρνησης, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της συνολικής επίθεσης στην παιδεία. Πίσω απ’ τις διακηρύξεις για ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκού τύπου πανεπιστήμιο, δεν κρύβεται τίποτα παραπάνω, απ’ την προσπάθεια του κεφαλαίου να εισχωρήσει ενεργά στον τομέα της παιδείας, να εμπορευματοποιήσει τη γνώση και τη μόρφωση, ώστε να παράγει κέρδος.

ΣΤΟΝ ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΜΑΣ…

Πολλές από τις παραπάνω αλλαγές μπορεί πολύ εύκολα να τις δει κανείς αν ρίξει μια ματιά στην κατάσταση που επικρατεί στη σχολή μας. Πλάι στα πάγια έξοδα προστίθενται οι πολυδάπανες εκτυπώσεις και τα υλικά για μακέτες για διορθώσεις και παραδόσεις. Η δυνατότητα δωρεάν εκτυπώσεων στη νησίδα της σχολής, που αποτελούσε κατάκτηση του συλλόγου μετά από κινητοποιήσεις του, αναιρέθηκε πέρυσι με την επιβολή αντιτίμου. Σα συμπλήρωμα όλων των παραπάνω, έρχονται οι τεράστιες μειώσεις στο εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό, με τον αριθμό των καθηγητών σήμερα να αγγίζει τους 30, (πριν από μια δεκαετία ήταν 100!). Παράλληλα, το νέο πρόγραμμα σπουδών που πέρασε μέσα στο κατακαλόκαιρο χωρίς τη στοιχειώδη ενημέρωση των φοιτητών, έρχεται να διαχειριστεί τη μίζερη πραγματικότητα που διαμορφώνεται στο έδαφος των μεγάλων ελλείψεων, περικόπτοντας όχι μόνο βασικές πτυχές της εκπαίδευσης του αρχιτέκτονα όσον αφορά το περιεχόμενο, αλλά αναιρώντας και σημαντικές κατακτήσεις του συλλόγου σχετικά με τη διάρθρωση των σπουδών και την ενιαιότητα πτυχίου και αντικειμένου.

Μπορεί να σου φαίνεται ότι όλα παρουσιάζονται μαύρα, όμως δεν πρόκειται παρά για την πραγματικότητα την οποία αν δεν κατανοήσουμε δε θα μπορέσουμε να δώσουμε απαντήσεις και να προβληματιστούμε για το αύριο. Άλλωστε, είναι πράγματα που δε θα ακούσεις ποτέ να ξεστομίζουν τα Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης, οι καθηγητές και οι κυβερνήσεις. Παράλληλα όμως όλα αυτά δε σημαίνουν ότι “όλα χάθηκαν” ή “καλύτερα να κάτσουμε στα αυγά μας” και άλλα τέτοια...

“ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ” ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΜΑΣ

Απέναντι σε μια λογική που θέλει το πανεπιστήμιο αποκλειστικά χώρο μαθημάτων και αναπαραγωγής στείρας γνώσης, που μετατρέπει τη γνώση σε εμπόρευμα και μαθαίνει στους φοιτητές να σκέφτονται επιχειρηματικά και ανταγωνιστικά, εμείς θεωρούμε ότι το πανεπιστήμιο οφείλει να δρα ως χώρος προόδου και κοινωνικής αλλαγής, ως χώρος συνολικής διάπλασης της προσωπικότητας του ανθρώπου. Θεωρούμε ότι η Γνώση μπορεί να έχει ένα πολύ σημαντικό απελευθερωτικό χαρακτήρα για τη φύση του ανθρώπου, μπορεί να αποτελέσει βασικό εργαλείο κοινωνικής απελευθέρωσης και προόδου, όπλο ενάντια στον σκοταδισμό που μαστίζει τις κοινωνίες και στον ανορθολογισμό.

Γι'αυτό και στην προσπάθειά μας να ψηλαφίσουμε μια τέτοια παιδεία, μια παιδεία απελευθερωτική, περιγράφουμε και διεκδικούμε ένα πανεπιστήμιο όχι κομμένο και ραμμένο στις ανάγκες των λίγων, αλλά ένα πανεπιστήμιο:

δωρεάν, που δεν αποκλείει κανέναν και καμία από το δικαίωμα στη μόρφωση, τη μόρφωση όχι ως εμπόρευμα, αλλά ως κοινωνικό αγαθό που οφείλει να είναι προσβάσιμο σε όλους. Γι'αυτό και παλεύουμε και για κοινωνικές παροχές, δωρεάν σίτιση, στέγαση, μεταφορές και περίθαλψη.

&δημόσιο, όπου το μόνο λόγο για την έρευνα και τη λειτουργία του δεν μπορούν παρά να τον έχουν οι εργαζόμενοι και οι φοιτητές που ζουν και δρουν μέσα σε αυτό, μέσα από τις γενικές τους συνελεύσεις και το συντονισμό μεταξύ τους. Οποιαδήποτε προσπάθεια επιβολής των συμφερόντων του κεφαλαίου, είτε με την εφαρμογή των κατευθύνσεων της ΕΕ για τα πανεπιστήμια και τα νομοσχέδια-τέρατα, είτε με την είσοδο των επιχειρήσεων στην καρδιά του πανεπιστημίου και τον έλεγχο της έρευνας, είτε.., είτε..., είναι ανεπιθύμητη!

Έτσι λοιπόν, θεωρώντας το πανεπιστήμιο αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας, ορίζουμε τον αγώνα για ένα άλλο πανεπιστήμιο, ως αλληλένδετο με τον αγώνα για μια άλλη εργασία. Δε θέλουμε ανεργία ή δουλειά 10ωρη με μισθούς πείνας, θέλουμε μόνιμη και σταθερή δουλειά και δουλειά για όλους! Επιλέγουμε να θέσουμε ξανά από την αρχή τους όρους του παιχνιδιού με κριτήριο τις ανάγκες της πλατιάς πλειοψηφίας, ανάγκες για παιδεία (και όχι εκπαίδευση), για δημιουργική εργασία (και όχι δουλειά-δουλία), για ζωή (και όχι επιβίωση).

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μιλώντας για μια παιδεία και εργασία στη βάση του κοινωνικά αναγκαίου, μιλάμε και για μια αρχιτεκτονική σε συνδυασμό με μια αρχιτεκτονική παιδεία που δεν υποτάσσεται στο κέρδος και προσπαθεί να αναιρέσει την εκμεταλλευτική σχέση ανθρώπου προς άνθρωπο και ανθρώπου προς τη φύση. Μια τέτοια αρχιτεκτονική δεν έχει καμία σχέση με αυτό που απαθανατίζουν διαγωνισμοί και αναπλάσεις, όπως αυτή στο Ελληνικό, για τη δημιουργία mall και καζίνο και την κατάργηση του δημοσίου χώρου. Δεν είναι ούτε τα φαντασμαγορικά ξενοδοχεία που σχεδιάζονται με βάση τις απαιτήσεις μιας ελίτ και φτάνουν μέχρι και στην καταπάτηση του αιγιαλού και της παραλίας. Δεν είναι καν “όμορφα” στάδια, που κρύβουν στα θεμέλιά τους την καταστροφή της ζωής χιλιάδων εργατών! Είναι όμως εκείνη η αρχιτεκτονική που σχεδιάζει για τις ανάγκες της πλειοψηφίας, που εξετάζει από μια άλλη σκοπιά τη σχέση πόλης και υπαίθρου, που προωθεί τη συλλογική συμβίωση και προσπαθεί να ανατρέψει και όχι να διαιωνίσει τις αντιθέσεις ανάμεσα σε “πλούσιους και φτωχούς”!

Μπορεί τελικά όλα αυτά να φαντάζουν εκτός πραγματικότητας σε κάποιον, όμως τελικά φαίνεται πως η ίδια η πραγματικότητα είναι αυτή που επιβάλλει τη διεκδίκησή τους! Τη στιγμή που η επιστήμη προχωρά με ραγδαίους ρυθμούς, που η τεχνολογία αναπτύσσεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορούμε όλοι (ναι! τα δισεκατομμύρια αυτού του πλανήτη!) να εργαζόμαστε 4 ώρες την ημέρα, την ίδια στιγμή γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες μιας μόνιμης παραφωνίας, όπου μια ολιγαρχία λυμαίνεται τον πλούτο που παράγει η τεράστια κοινωνική πλειοψηφία. Μάλιστα σήμερα, που η κρίση διογκώνει στα μέγιστα την κοινωνική αδικία, που άνθρωποι πετιούνται για ψίλου πήδημα από τη δουλειά και το σπίτι τους, η διεκδίκηση των αυτονόητων, του δικαιώματος σε μόρφωση- εργασία – αξιοπρέπεια, επιβάλλεται και κάθε άλλο παρά παράλογη είναι!

ΔΥΝΑΜΗ ΜΑΣ ΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Στην αναζήτηση λοιπόν μιας άλλης προοπτικής για το μέλλον και της ζωές μας, οι συλλογικοί αγώνες αποτελούν τη μόνη επιλογή ικανή να νικήσει! Η ιστορία άλλωστε έχει αποδείξει πως οι κατακτήσεις και τα δικαιώματα μόνο με συλλογικούς αγώνες κερδίζονται, αγώνες που με το κατάλληλο πρόσημο μπορούν να καταστήσουν ικανή την ανατροπή της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων! Η λύση στα κοινωνικά προβλήματα δε θα έρθει από ψηλά, αλλά από τη συγκρότηση εκείνου του κινήματος εργαζομένων και νεολαίας, που στη βάση της αμεσοδημοκρατίας των γενικών συνελεύσεων, θα αγωνίζεται και θα έρθει να ανατρέψει τη φτώχεια, το φασισμό και την εκμετάλλευση και να επιβάλει τις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Χαρακτηριστικό είναι ότι κάθε κατάκτηση, που στο σημερινό πανεπιστήμιο μπορεί να φαντάζει δεδομένη, έχει την αναφορά της σε αγώνες του φοιτητικού κινήματος: από το “μικρό” που άπτεται στην καθημερινότητά μας, όπως οι δωρεάν εκτυπώσεις στο τμήμα μας, μέχρι το “μεγάλο”, όπως το μπλοκάρισμα ολόκληρων ψηφισμένων νόμων. Υπό αυτή τη σκοπιά και αναγνωρίζοντας το συλλογικό αγώνα ως το μοναδικό ικανό να ανατρέψει την υπάρχουσα κατάσταση και να διαμορφώσει μια νέα και ελπιδοφόρα, ερχόμαστε και αυτό το Σεπτέμβρη να καλέσουμε εσένα, όπως και κάθε συμφοιτητή σου, να ξαναγεμίσουμε τα αμφιθέατρα με τις Γενικές μας Συνελεύσεις, για να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε, για να φωνάξουμε γι' αυτό που δικαιούμαστε και μας το παίρνουν, για να “σχεδιάσουμε” αυτή τη φορά, όχι απλά κατόψεις, αλλά το μέλλον μας με βάση τις ανάγκες και τα όνειρά μας!