Η εν κρυπτό εισβολή των μηχανημάτων των εργολάβων με τη συνοδεία αστυνομικών δυνάμεων το βράδυ της 11ης Δεκέμβρη δείχνει την προετοιμασία του κράτους να αντιμετωπίσει την οποιαδήποτε όξυνση της συλλογικής αντίδραση των κατοίκων στην κατασκευή ΧΥΤΑ στην Κερατέα. Και μιλάμε για όξυνση γιατί η αντίθεση των κατοίκων στα έργα και η έντονη αντιπαράθεση με τις εκάστοτε κυβερνήσεις και τα εργολαβικά συμφέροντα ανάγεται στο 1995, όταν και πρωτοανακοινώθηκε η επιλογή της Κερατέας για την κατασκευή του ενός από τους 3 ΧΥΤΑ της Αττικής.
Οι κινηματικές διεργασίες των κατοίκων δημιούργησαν από τότε την ανοιχτή Επιτροπή Αγώνα ενάντια στο ΧΥΤΑ, η οποία οργανώνει τις δράσεις των κατοίκων, τις αντιδράσεις και την αντιπληροφόρηση, η αδιάκοπη ενεργή ύπαρξη της οποίας τα τελευταία 14 χρόνια αποτελεί δείγμα της κινηματικής συνέχειας και της βαθειάς πεποίθησης των κατοίκων για την νίκη και το δίκαιο του αγώνα τους. Η συλλογική σκέψη πάνω στα γεγονότα και στη συγκυρία, έχουν οδηγήσει τους κατοίκους να θέτουν πολύ αναβαθμισμένα ερωτήματα, τα οποία προκύπτουν αναγκαστικά και από τον ίδιο τον αγώνα, όπως ο ρόλος του κράτους, της εξουσίας και της καταστολής, καθώς και η λειτουργία και η εξέλιξη της ίδιας της κοινωνίας με βάση τα επιχειρηματικά συμφέροντα ως αναπόσπαστο κομμάτι του καπιταλιστικού συστήματος.
Ενδεικτικό στοιχείο της ωριμότητας και της στράτευσης στον αγώνα αποτελεί η διαρκής προετοιμασία και εγρήγορση τους, αντιλαμβανόμενοι πλήρως τόσο την κρισιμότητα της κατάστασης, όσο και ότι ο αγώνας που δίνουν και προβλεπόταν να δώσουν με πολύ πιο αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά (όπως και γίνεται πλέον), δε θα ήταν καθόλου εύκολος, ακριβώς γιατί απέναντί τους είχαν την ίδια την κρατική μηχανή και τα μεγαλύτερα εργολαβικά συμφέροντα. Η νυχθημερόν περιφρούρηση της περιοχής του προβλεπόμενου χώρου κατασκευής του ΧΥΤΑ στο Οβριόκαστρο τα τελευταία 4 χρόνια, οι συνεδριάσεις κάθε 2 εβδομάδες για την ενημέρωση των κατοίκων σχετικά με τις εξελίξεις και η οργάνωση δράσεων, η αγορά εξοπλισμού με συνεισφορά των ίδιων των κατοίκων για πειρατικό ραδιοφωνικό σταθμό για τις ανάγκες του επερχόμενου αγώνα, δείχνει ένα κίνημα που έχει μάθει να οργανώνεται από τα κάτω, που προετοιμάζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τη μεγάλη σύγκρουση, με στόχο την προώθηση του αγώνα του και με μόνη προοπτική τη νίκη, και όχι την απλή διαμαρτυρία.
Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν την πολιτική και οργανωτική μαγιά του τωρινού ξεσηκωμού. Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα σε ελάχιστο χρόνο από την εισβολή στον περιφρουρούμενο χώρο στις 4 τα ξημερώματα, οι κάτοικοι έβγαιναν κατά εκατοντάδες στους δρόμους, προχωρώντας άμεσα σε συγκρούσεις και οδομαχίες με τις «δυνάμεις κατοχής» με σκοπό να τις διώξουν από τη περιοχή. Κι εδώ ακριβώς φαίνεται, από αυτή την αμεσότητα της ανυποχώρητης αντίδρασης αλλά και την εντυπωσιακή διάρκειά της, πόσο συνειδητό ήταν σε όλους τους κατοίκους πως προετοιμάζονταν για πόλεμο, έναν πόλεμο που τους κήρυττε ολόκληρη η κρατική μηχανή με τη μεγαλύτερη σκληρότητα που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, εξυπηρετώντας για άλλη μία φορά τα συμφέρονται εκείνων που για χάρη του κέρδους δε διστάζουν να δολοφονούν καθημερινά τους εργαζόμενους και το περιβάλλον. Και σε αυτόν τον πόλεμο που τους κήρυξαν, απέναντι σε κάθε έννοια δημοκρατικού δικαιώματος και συνταγματικότητας, έπρεπε να είναι οι ίδιοι νικητές. Γιατί έχουν το δίκιο με το μέρος τους. Γιατί διεκδικούν μία καλύτερη ζωή.
Χρονικό της αντίδρασης
Οι πρώτες ώρες
Στις 04:30 το πρωί της 11ης Δεκεμβρίου του 2010 σήμανε συναγερμός, με τις καμπάνες και τις σειρήνες πολέμου να ηχούν. Την ίδια στιγμή, αυτοκίνητα του δήμου με μεγάφωνα περνούσαν από κάθε γειτονιά καλώντας τον κόσμο στους δρόμους. Οι κάτοικοι της Κερατέας δεν πιάστηκαν στον ύπνο καθώς η ομάδα περιφρούρησης που βρισκόταν πάνω στον λόφο του Οβριόκαστρου λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη, ήταν επιφορτισμένη με το καθήκον να ειδοποιήσει ολόκληρη την κοινωνία της Κερατέας σε περίπτωση κινδύνου. Ένα περίπου τέταρτο μετά, το ίδιο μήνυμα είχε φτάσει σε όλα τα κινητά: Τα ΜΑΤ ήρθαν στο Οβριόκαστρο. Όλοι τώρα αμέσως στο Οβριόκαστρο για να σώσουμε την πόλη μας. Η χωματερή δεν πρέπει να περάσει.
Γνώριζαν όλοι προς τα που έπρεπε να τρέξουν και ποιος είναι ο κίνδυνος. Άλλωστε τον περίμεναν από χρόνια. Από τις πρώτες ώρες ξεσπούν οδομαχίες μεταξύ των κατοίκων και των αστυνομικών δυνάμεων που εγκαινιάζουν εκεί την «Αύρα», το θωρακισμένο όχημα εκτόξευσης νερού με πίεση. Αρκετοί κάτοικοι, ακόμα και ηλικιωμένοι, τραυματίζονται σοβαρά.
Πρώτες μέρες
Άμεσα στήνονται οδοφράγματα, η λεωφόρος Λαυρίου κλείνει, όπως επίσης κλείνουν το Γυμνάσιο και Λύκειο Κερατέας κατόπιν ομόφωνης απόφασης των μαθητών για αποχή. Στην αντίπερα όχθη, περισσότεροι από 800 αστυνομικοί βρίσκονταν διάσπαρτοι στο Οβριόκαστρο, στην λεωφόρο Λαυρίου, στα χωράφια και τους αγροτικούς δρόμους αποκλείοντας την πρόσβαση των κατοίκων στις καλλιέργειες και τα κτήματα τους. Οι δε μάχες με τα ΜΑΤ παραμένουν συνεχείς και καθημερινές. Στα οδοφράγματα από την πρώτη στιγμή βρίσκονται εκατοντάδες κάτοικοι όμορων δήμων, όπως επίσης και κάτοικοι από το γειτονικό Λαύριο που κλείνουν και αυτοί μέρος της λεωφόρου Λαυρίου στήνοντας τα δικά τους αλληλέγγυα οδοφράγματα.
Πρώτη εβδομάδα
Παντού στην Κερατέα έχουν αναρτηθεί μαύρες σημαίες και πανό που γράφουν: «Η Κερατέα βρίσκεται σε πόλεμο». Αρχίζει να εκπέμπει το ράδιο Οβριόκαστρο στους 102.00 FM, ο πειρατικός ραδιοφωνικός σταθμός του αγώνα. Ο εξοπλισμός του είχε αγοραστεί δύο χρόνια πριν με έρανο που είχε πραγματοποιήσει η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα κατά του ΧΥΤΑ. Τα πρώτα λόγια που εξέπεμψε έλεγαν: «Κάτοικοι της Κερατέας, η Κερατέα αλλά και ολόκληρη η Λαυρεωτική βρίσκεται σε πόλεμο». Ο δήμος καλεί σε επείγουσα συνέντευξη τύπου με θέμα: «Η Κερατέα σε πόλεμο». Μέσα στην πόλη, οι κάτοικοι μέσα σε πνεύμα συλλογικότητας στέλνουν στα οδοφράγματα ότι μπορούν να προσφέρουν μακριά από τη λογική της ανταποδοτικότητας. Οι πολύωρες νυχτερινές οδομαχίες συνεχίζονται σε καθημερινή βάση και σύντομα γίνονται οι πρώτες συλλήψεις και οι κατηγορούμενοι, ακόμα και ανήλικοι, παραπέμπονται για σειρά κακουργημάτων. Κάθε φορά που είναι να απολογηθούν στον ανακριτή, δεκάδες κάτοικοι από την Κερατέα βρίσκονται στα δικαστήρια της Ευελπίδων σε ένδειξη συμπαράστασης. Οι αστυνομικές δυνάμεις, συνοδευόμενες πάντα από την “Αύρα”, κάνουν εκτεταμένη χρήση πολλών και διαφορετικών χημικών ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις πυροβόλησαν με όπλο που ρίχνει πλαστικές σφαίρες, τραυματίζοντας σοβαρά και στέλνοντας πολλούς από τους κατοίκους ανεξάρτητου ηλικίας στα νοσοκομεία. Στα μπλόκα, οι συνθήκες διαβίωσης αρχίζουν σιγά σιγά να βελτιώνονται. Παρέχεται ρεύμα, στήνονται πλαστικά κιόσκια και φαρμακείο, παγκάκια, καρέκλες, μεγάλες ομπρέλες για την βροχή, τραπέζια, ηχοσυστήματα και χημικές τουαλέτες.
Πρώτος μήνας – Χριστούγεννα & Πρωτοχρονιά
Σε εμπόλεμο κλίμα διατηρείται η περιοχή κι μέσα στις γιορτές των χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς, και οι κάτοικοι ψέλνουν τα κάλαντα στα ΜΑΤ ενώ όλοι προετοιμάζονται για αγωνιστικό ρεβεγιόν και πρωτοχρονιά στα οδοφράγματα. Παράλληλα, πραγματοποιείται η πρώτη μεγάλη συναυλία διαμαρτυρίας παρουσία δεκάδων γνωστών καλλιτεχνών και χιλιάδων κόσμου. Δεκάδες κάτοικοι πραγματοποιούν συμβολικό αποκλεισμό στους δρόμους προς τον αερολιμένα “Ελ. Βενιζέλος” με πανό στα Αγγλικά. Λίγο πριν εκπνεύσει ο χρόνος, το Ειρηνοδικείο Λαυρίου δικαιώνει με απόφαση του τους κατοίκους απαγορεύοντας προσωρινά στην εργολήπτρια εταιρεία να προβεί σε οποιαδήποτε εργασία. Σύμφωνα με την απόφαση οι κάτοικοι “έχουν άμεσο έννομο συμφέρον να επιτραπεί σ' αυτούς να επισκεφθούν τα ακίνητά τους”. Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη απόφαση κοινοποίειται στον επικεφαλής αξιωματικό των ΜΑΤ, οι δυνάμεις εξακολουθούν να εμποδίζουν στους κατοίκους να κινηθούν στην ευρύτερη περιοχή.
Ιανουάριος
Λίγες μόλις μέρες μετά και την αλλαγή του χρόνου οι οδομαχίες συνεχίζονται αδιάκοπα. Οι κάτοικοι για άλλη μία φορά απωθούνται εκατοντάδες μέτρα από τα οδοφράγματα, όμως όταν επιστρέφουν αντικρίζουν τα αυτοκίνητα τους σπασμένα, χωρίς πινακίδες και με κλήσεις από την Τροχαία Κερατέας. Η ένταση μεταφέρεται μέσα στην πόλη με εκατοντάδες πολίτες να επιτίθενται τόσο στο Αστυνομικό Τμήμα Κερατέας όσο και στην Τροχαία. Ρίχνονται μολότοφ ακόμα και μέσα στα κτίρια ενώ πολλά υπηρεσιακά αυτοκίνητα αναποδογυρίζονται. Λίγες μέρες μετά χτίζεται από οικοδόμους της περιοχής το “Άπαρτο Κάστρο”, το πρόχειρο κτίσμα των κατοίκων από λαμαρίνα και ξύλο. Μέσα εκεί, πραγματοποιούνται συνελεύσεις, συζητήσεις καθώς και μουσικές βραδιές. Εν τω μεταξύ, το Υπουργείο Εσωτερικών, στην προσπάθεια του να μην χαθεί η χρηματοδότηση των 16 εκ. ευρώ για την ολοκλήρωση του Περιφερειακού Σχεδιασμού πηγαίνει στις Βρυξέλλες για να ενημερώσει την Ε.Ε. ότι τα έργα στην Κερατέα έχουν ήδη αρχίσει. Μια όμως μέρα νωρίτερα κλιμάκιο του δήμου συναντιέται με τις αρμόδιες επιτροπές της ΕΕ προκειμένου να τους αποδείξει πως το έργο δεν έχει ξεκινήσει. Τέλος, το «κίνημα Δεν Πληρώνω» κατά των διοδίων ενώνει τις δυνάμεις με την Κερατέα και από κοινού ανοίγουν μπάρες για την ελεύθερη διέλευση των οχημάτων.
Φεβρουάριος & Μαύρη Τρίτη
Μαύρη Τρίτη 8 Φεβρουαρίου. Οι δυνάμεις των ΜΑΤ εισβάλλουν μέσα στην πόλη της Κερατέας. Αφορμή στάθηκαν οι έφοδοι που πραγματοποίησαν άντρες της αστυνομίας σε σπίτια «ύποπτων» κατοίκων κάνοντας προσαγωγές συγγενικών τους προσώπων. Σύμφωνα με τους κατοίκους, οι έφοδοι της αστυνομίας έγιναν χωρίς την παρουσία εισαγγελέα, τρομοκρατώντας και σπέρνοντας τον φόβο. Για άλλη μια φορά, εκατοντάδες κάτοικοι συγκεντρώνονται έξω από το Αστυνομικό Τμήμα και ξεκινούν φασαρίες. Γίνεται αλόγιστη χρήση χημικών, οι διμοιρίες ρίχνουν δακρυγόνα ακόμα και στα μπαλκόνια των σπιτιών ενώ όσοι βγαίνουν να διαμαρτυρηθούν για τους ηλικιωμένους και τα παιδιά που δεν μπορούν να αναπνεύσουν, ξυλοκοπούνται. Γίνονται αρκετές συλλήψεις, σε κάθε δρόμο καίνε φωτιές και οι φασαρίες συνεχίζονται μέχρι τα ξημερώματα. Η δημοτική αρχή κηρύσσει τον δήμο σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κλείνοντας σχολεία, καταστήματα και υπηρεσίες. Η Μαύρη Τρίτη στρέφει την προσοχή δεκάδων ξένων μέσων ενημέρωσης στην Κερατέα. Επίσης, το επίσημο όργανο των Ζαπατίστας στην Ευρώπη εκφράζει την συμπαράστασή του στους κατοίκους που αντιστέκονται ενώ πραγματοποιούνται συγκεντρώσεις αλληλεγγύης σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βέροια και Ηράκλειο Κρήτης. Δήμος και συντονιστικές επιτροπές κατά του ΧΥΤΑ συλλέγουν υπογραφές και καταγγέλλουν τόσο στην UNESCO όσο και στο Συμβούλιο της Ευρώπης την απόπειρα της ελληνικής κυβέρνησης να καταστρέψει τον αρχαιολογικό χώρο του Οβριόκαστρου. Κάτοικοι από τα μπλόκα του Λαυρίου, ανεβαίνουν στον αρχαιολογικό ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο αναρτώντας γιγάντιο πανό που λέει στα Αγγλικά: «Εναντιωνόμαστε στην κατασκευή χωματερής στον αρχαιολογικό χώρο του Οβριόκαστρου». Την ίδια μέρα αρχίζουν και οι πρώτες καταδρομικές επιχειρήσεις. Ολιγομελείς ομάδες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές επιθέσεις πυρπολώντας οχήματα της ΕΛ.ΑΣ και μετά εξαφανίζονται.
Μάρτιος
Το Ειρηνοδικείο Λαυρίου δικαιώνει εκ νέου του κατοίκους απορρίπτοντας την αίτηση αναστολής εκτέλεσης που είχε κατατεθεί από το Ελληνικό Δημόσιο. Παράλληλα, οι κάτοικοι ξεκινάνε μποϊκοτάζ και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας έξω από υποκαταστήματα της Eurobank αφού η εν λόγω τράπεζα μπήκε με ποσοστό 40% στο μετοχικό κεφάλαιο της εργολήπτριας εταιρίας για το έργο ΧΥΤΑ. Την ίδια στιγμή, συνεχίζονται οι καταδρομικές επιδρομές και πυρπολούνται όλα τα σκαπτικά μηχανήματα και οι μπουλντόζες της εργολήπτριας εταιρίας πάνω στο Οβριόκαστρο. Μερικές εβδομάδες μετά, πυρπολούνται μέχρι και κλούβες. Οι δήμοι Μαρκοπούλου, Σαρωνικού, Κορωπίου και Παιανίας πραγματοποιούν κοινή συγκέντρωση διαμαρτυρίας για την Κερατέα ενώ οι κάτοικοι πιέζουν την δημοτική αρχή για εξεύρεση λύσης. Το ΣτΕ αναβάλει για τις 4 Μαΐου την εκδίκαση των προσφυγών της Κερατέας όμως η καθαρογραφή μιας αρνητικής για τους κατοίκους απόφασης από το 2007 παρουσιάζεται από Κυβέρνηση και αρκετά ΜΜΕ, ως ήττα του δήμου, παρά τις επικαιροποιημένες αποφάσεις εναντίων του έργου. Παράλληλα, το αντικυβερνητικό μένος των κατοίκων εκφράζεται για μία ακόμη ρίχνοντας γιαούρτια στον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Θεόδωρο Πάγκαλο, θεωρώντας τον ιθύνοντα νου της κατάστασης που βιώνουν τόσο καιρό.
Λόγοι αντίδρασης κατοίκων
Ακριβώς κάτω από την προτεινόμενη περιοχή κατασκευής του ΧΥΤΑ βρίσκεται ένα τεράστιο δίκτυο υδροφόρων στοών, που χρησιμοποιούνται από τα αρχαία χρόνια μέχρι και πρόσφατα για μεταλλευτικές εργασίες. Όπως αποδεικνύουν οι κάτοικοι με κινηματογραφήσεις και έρευνες που έχουν γίνει στην περιοχή, το δίκτυο των υδάτων που κατά καιρούς υπερχειλίζει, μεταφέρει νερό σε όλη την ευρύτερη περιοχή της Λαυρεωτικής, χρησιμοποιούμενο για γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες, καταλήγοντας στον κόλπο του Θορικού. Όπως τονίζουν, η εγκατάσταση ΧΥΤΑ σε αυτή την περιοχή, θα μολύνει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα τον υδροφόρο ορίζοντα που βρίσκεται ακριβώς από κάτω λόγω της απορρόφησης του εδάφους, με αποτέλεσμα η μόλυνση από τα σκουπίδια να επεκταθεί σε μία τεράστια ακτίνα στη γύρω περιοχή. Μάλιστα, η χωροθέτηση του ΧΥΤΑ έχει γίνει μόλις ενάμιση χιλιόμετρο μακριά από τον οικισμό Πλάκα και δίπλα σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
«Η γη, ο αέρας, το νερό θα μολυνθούν. Θα θάψουν το υδατόρευμα κάτω από τόνους σκουπιδιών, μολύνοντας τον υδροφόρο ορίζοντα αλλά και τη θάλασσα, αφού τα υπόγεια νερά εκβάλουν σε αυτή»
“αν γίνει ο ΧΥΤΑ καταδικάζουμε όχι μόνο την επόμενη γενιά να ζήσει μέσα στο σκουπίδι, αλλά όλες τις γενιές για τα επόμενα τριακόσια χρόνια. Αυτό ακριβώς το μέλλον, είναι που ξεσηκώνει τους νέους της Κερατέας, που τους φέρνει μπροστά σε κάθε στιγμή του αγώνα”
Παράλληλα, ο χώρος προστατεύεται από 2 νόμους ως: α) κηρυγμένη Αρχαιολογική Ζώνη Α’ Προστασίας και β) κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος, ιστορικός τόπος και τοπίο ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους. Πρακτικά, το έργο χωροθετείται μόλις 300 μ. από τα όρια της θεσμοθετημένης αδόμητης ζώνης και σε άμεση οπτική με τον αρχαιολογικό χώρο, αντιβαίνοντας τις διατάξεις του αρχαιολογικού νόμου.
«Ίσως με την απαγόρευση της δόμησης λόγω του χαρακτηρισμού του χώρου ως αρχαιολογική ζώνη απολύτου προστασίας Α, η περιοχή καθίσταται στα μάτια της πολιτικής ηγεσίας "άχρηστη", σύμφωνα με τη σύγχρονη αντίληψη της "ανάπτυξης" και επομένως κατάλληλη για σκουπιδότοπο»
Παράλληλα, η περιοχή είναι κηρυγμένη αναδασωτέα και μάλιστα ο δήμος Κερατέας έχει προσφύγει δικαστικά κατά της άρσης του αναδασωτέου χαρακτήρα της.
Με την κατασκευή χωματερής στο Ομβριόκαστρο, καταπατούνται περί τα 10 κριτήρια που ορίζει ο νόμος περί χωροθέτησης ΧΥΤΑ, με αποτέλεσμα η τοποθεσία να είναι η πλέον ακατάλληλη για τη δημιουργία του. Πέρα όμως από τα όποια κριτήρια θέτουν οι μελέτες, αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι ότι η δημιουργία ΧΥΤΑ υποβαθμίζει τραγικά τη ζωή των κατοίκων και καταστρέφει περιβάλλον.
Παράλληλα, πρέπει πέραν των άλλων, πρέπει να τονιστεί ότι η περιοχή οριοθέτησης του κατέχει σημαντική θέση στη συλλογική μνήμη των κατοίκων της περιοχής, καθώς αποτελεί έναν χώρων ποικίλων πολιτιστικών εκδηλώσεων, καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, μια περιοχή άμεσα συνδεδεμένη με την υπαίθρια ζωή και την αναψυχή.
Η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής
«αυτή η πολιτική είναι εγκληματική και πλήττει όλη τη Μεσογαία - Λαυριωτική, υποβαθμίζοντας μια ήδη επιβαρημένη περιβαλλοντικά περιοχή (εργοστάσιο ΔΕΗ, αγωγοί φυσικού αερίου, λατομεία Μαρκόπουλου, αεροδρόμιο Σπάτων, βιομηχανική ζώνη Κορωπίου)»
Πρόκειται για μία περιοχή η οποία είναι αρκετά υποβαθμισμένοι και προφανώς δεν διακρίνεται για τον πλούτο των κατοίκων της, όπως ακριβώς και οι άλλες 2 περιοχές χωροθέτησης ΧΥΤΑ, η Φυλή και το Γραμματικό. Τη στιγμή που ο διαχωρισμός πόλης υπαίθρου διαλύεται και το κενό καταλαμβάνει ένας τεράστιος περιαστικός ιστός, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί μία περιοχή που θα βρίσκεται αρκετά μακριά από κατοικημένες περιοχές, καλλιέργειες κοκ. Άρα, το πιο φυσιολογικό για το κράτος και τα επιχειρηματικά και εργολαβικά συμφέροντα, είναι η επιλογή μίας περιοχής η οποία δε θα βρίσκεται κοντά σε κατοικίες υψηλότερων εισοδημάτων, επιχειρηματιών, πολιτικών (καθώς ο διαχωρισμός των περιοχών κατοίκισης με βάση τα εισοδηματικά και ταξικά κριτήρια είναι κάτι παραπάνω από προφανής) κλπ αλλά σε περιοχές όπου μένουν κατά κύριο λόγο εργατικά και μικροαστικά στρώματα.
«η επένδυση σε υποδομές διαχείρισης απορριμμάτων όχι μόνο δεν υποβαθμίζουν την περιοχή αλλά την αναβαθμίζουν», τονίζει το ΥΠΕΣ και οι κάτοικοι ανταπαντούν «αφού τα ΧΥΤΑ δεν ρυπαίνουν, να πάνε να τα φτιάξουν στην Κηφισιά ή την Εκάλη».
Αντιπρόταση κατοίκων της περιοχής:
«Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε για την εγκατάσταση μονάδας διαχείρισης των δικών μας απορριμμάτων με σύγχρονο και επιστημονικά αποδεκτό τρόπο, σε έκταση που θα διαθέσει ο Δήμος Λαυρεωτικής στο ΒΙΟΠΑ Κερατέας»
Το ζήτημα των σκουπιδιών δεν αφήνει αδιάφορους τους κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι την ίδια ώρα που δηλώνουν ότι δε μπορεί να δημιουργηθεί ένας τεράστιος σκουπιδότοπος που θα καλύπτει μεγάλο μέρος των αναγκών της Αττικής, τονίζουν ότι η Λαυρεωτική (Δήμοι Λαυρεωτικής και Σαρωνικού) είναι έτοιμη να διαχειριστεί τα δικά της απορρίμματα (και ίσως και παραπάνω αν είναι εφικτό) αποκλείοντας την δημιουργία ΟΕΔΑ – ΧΥΤΑ – ΧΥΤΥ – ΧΥΤ και κάθε άλλου είδους εγκατάστασης στον χώρο του Οβριοκάστρου για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.
«Υπάρχουν προτάσεις για τη διαχείριση των απορριμμάτων, με σύγχρονες μεθόδους. Η κυβέρνηση αρνείται το διάλογο.»
Οι κάτοικοι δε γυρίζουν το κεφάλι αδιαφορώντας για το πρόβλημα των σκουπιδιών στην Αθήνα και την Αττική, αλλά αντίθετα προτείνουν λύσεις για τη δημιουργία σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας σκουπιδιών οι οποίες όχι μόνο δεν θα προκαλέσουν γενικευμένη ρύπανση και υποβάθμιση της περιοχής τους και όποιας άλλης περιοχής, αλλά θα είναι αβλαβής για το περιβάλλον και την ζωή των κατοίκων, ενώ ταυτόχρονα θα αποτελέσουν και μονάδες εκμετάλλευσης της ενέργειας που περικλείεται στους χιλιάδες τόνους σκουπιδιών.
Το περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής και η κρυφή επέλαση των εργολάβων στο χρυσωρυχείο των σκουπιδιών
Τα σκουπίδια είναι ο χρυσός των επόμενων χρόνων! Ο περιφερειακός σχεδιασμός στην Αττική, που περιλαμβάνει –εκτός των άλλων– τη δημιουργία τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων (δύο στη Φυλή και από ένα σε Γραμματικό και Κερατέα), αποτελεί το μεγαλύτερο αναπτυξιακό έργο της κυβέρνησης, σύμφωνα με τους κυβερνώντες. Τα χρηματικά ποσά τα οποία θα κατευθυνθούν στα μονοπώλια των κατασκευών στην Ελλάδα είναι υπέρογκα, και αυτός είναι και ο πραγματικός λόγος που η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ βιάζεται να ολοκληρώσει το έργο και όχι ότι θα χαθούν τα κονδύλια της ΕΕ, τα οποία έτσι κι αλλιώς θα δίνονταν στους εργολάβους. Τόσα χρόνια δεν κάνουν τίποτα για τα σκουπίδια, έχουν δημιουργήσει την άθλια μεγα-χαβούζα στα Άνω Λιόσια - Φυλή, γέμισαν όλη την Ελλάδα και την Αττική με χωματερές, έφτιαξαν ΧΥΤΑ της πλάκας και τώρα βιάζονται να… λύσουν το πρόβλημα.
Το κράτος προτιμά να οδηγήσει μια ολόκληρη περιοχή σε περιβαλλοντική αποσύνθεση, αδιαφορώντας για την υγεία των κατοίκων και τις συνθήκες διαβίωσής του. Το περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής που εκπονήθηκε το 1997, κρίνεται ξεπερασμένο, αντιπεριβαλλοντικό και πανάκριβο. Πλέον, αμφισβητείται όχι μόνον η χωροθέτηση των τριών χώρων υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ, που πρακτικά με βάση την τεχνολογία που υπάρχει και την προεργασία που προβλέπεται να γίνεται μετατρέπονται αυτομάτως σε ΧΥΤΑ), σε Φυλή, Κερατέα και Γραμματικό, αλλά και η τεχνολογία που επιλέγεται και πολύ περισσότερο η φιλοσοφία του.
Το κράτος και τα παπαγαλάκια του στα ΜΜΕ των επιχειρηματικών συμφερόντων μιλάνε για την κατασκευή ΧΥΤΥ στην Κερατέα, παρόλο που και ο νόμος του 2003 (της Β. Παπανδρέου) αλλά και η κήρυξη δημοπράτησης έργου αναφέρουν ξεκάθαρα ότι πρόκειται να φτιαχτεί ΧΥΤΑ. Κι όλα αυτά όταν ακόμη και η ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων της ΕΕ, που επισκέφθηκε τη χώρα υπογράμμισε ότι «η λύση των Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) είναι αναντίστοιχη με τις αντιλήψεις της Ένωσης για την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος»
Πίσω από τη μάχη της Κερατέας, τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα επιθυμούν να κατασπαράξουν τη βρόμικη αλλά κερδοφόρα πίτα της διαχείρισης των σκουπιδιών. Δεν είναι τυχαίο ότι η απερχόμενη διοίκηση του Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Αττικής (ΕΣΔΚΝΑ), που είναι ο φορέας διαχείρισης των απορριμμάτων, λίγες μέρες πριν λήξει η θητεία της και σε στενή συνεργασία με την απερχόμενη Περιφέρεια και την κυβέρνηση, προωθεί την υπογραφή Προγραμματικής Σύμβασης για τα σκουπίδια. Μία για σύμβαση - σκάνδαλο, που δίνει την κατασκευή των τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας στους ιδιώτες, ενώ αφήνει παράθυρο και για 25ετή λειτουργία τους από εταιρείες. Μάλιστα, φωτογραφίζεται η παράδοση της λεόντειας αυτής συμφωνίας στον «εθνικό εργολάβο» κ. Μπόμπολα, μια μπίζνα συνολικού ύψους 3,5 δισ. ευρώ (500 εκατομμύρια η κατασκευή των μονάδων και 3 δισ. η λειτουργία τους)!
Καθόλου άσχημα σε εποχές κρίσης… Μάλιστα, τα τέσσερα εργοστάσια δημοπρατούνται μαζί (με καταγγελίες ότι το ένα από τα δύο στη Φυλή δεν χρειάζεται καν), ενώ υπάρχουν και συγκεκριμένες διατάξεις για τη τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί, οι οποίες μπορούν να υλοποιηθούν μόνο από εταιρείες συμφερόντων Μπόμπολα, που έχει πατήσει γερά στο χώρο των σκουπιδιών. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι βεβαίως μόνο ο Μπόμπολας, αλλά γενικά η ιδιωτικοποίηση. Το κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων θα πολλαπλασιαστεί, από τη στιγμή που τα σκουπίδια θα γίνουν χρυσοφόρο εμπόρευμα στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου και η απληστία για κέρδος των ιδιωτών μεγαλοεργολάβων μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες στο περιβάλλον. Όσο για τους εργαζόμενους στον τομέα της αποκομιδής, η εισβολή των εργολάβων θα σημάνει αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων και πιθανόν και χιλιάδες απολύσεις.
Τα ΧΥΤΑ απαγορεύονται με Ευρωπαϊκή οδηγία μετά το 2013, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε καθημερινά πρόστιμα τα οποία και ήδη πληρώνουμε για τις χωματερές. Λόγω αυτού, τα εργολαβικά συμφέροντα που δε διαθέτουν την τεχνολογία για πιο αναβαθμισμένες μορφές, θα πρέπει να προλάβουν τη λήξη της προθεσμίας του 2013 και να προχωρήσουν στην κατασκευή των τελευταίων ΧΥΤΑ το γρηγορότερο.
Οι κοινοτικές οδηγίες
Αξίζει μία αναφορά στην οδηγία - πλαίσιο για τη διαχείριση των απορριμμάτων (2008/98), η οποία περιλαμβάνει μια ιεράρχηση ενεργειών:
πρώτο βήμα πρέπει να είναι η πρόληψη, δηλαδή η προσπάθεια μείωσης των απορριμμάτων.
Δεύτερο, η επαναχρησιμοποίηση.
Τρίτο η ανακύκλωση, με υψηλούς στόχους μέχρι το 2020 (50% σε πλαστικό, γυαλί, χαρτί κ. λπ.).
Τέταρτο, άλλου είδους ανάκτηση, κομποστοποίηση ή ενεργειακή αξιοποίηση με υψηλό βαθμό απόδοσης.
Στην Ελλάδα και στην Αττική, δε γίνεται καμία προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση (ή για την ακρίβεια γίνεται στο βαθμό που μπορεί να αποφέρει κέρδος για τους εργολάβους), και η μόνη πιθανότητα για εφαρμογή ενός καθεστώτος διαχείρισης των απορριμμάτων φαίνεται ότι μπορεί να γίνει μόνο μέσω της πίεσης κινημάτων αντίστοιχων με της Κερατέας, που βάζουν στο επίκεντρο την προστασία του περιβάλλοντος και της φύσης και όσους συνδέονται άμεσα με αυτή αντιλαμβανόμενοι το ζήτημα ως ζωτικό.
Απάντηση μπορεί να δοθεί μόνο με ένα άλλο, οικονομικό και οικολογικό πρόγραμμα διαχείρισης των απορριμμάτων, στηριγμένο στη μείωση του όγκου τους, την ανακύκλωση - διαλογή στην πηγή, την ανάκτηση και την κομποστοποίηση. Αλλά αυτό απαιτεί άλλη πολιτική και σύγκρουση και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία είναι βουτηγμένη μέχρι το λαιμό στην προσπάθεια προώθησης των συμφερόντων της καπιταλιστικής «πράσινης οικονομίας»…
Πέρα από τις αναγκαίες ενέργειες του καπιταλιστικού συστήματος για μία ελάχιστη προστασία της φύσης, τόση ώστε να εξασφαλίζει την αναπαραγωγή του, η πραγματική υπεράσπιση του περιβάλλοντος από τον καταστροφικό για αυτό καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής μπορεί να γίνει μόνο από κινήματα που συστατικό τους στοιχείο είναι αυτή ακριβώς η κατάδειξη του πραγματικού υπαίτιου για τη λεηλασία και την καταστροφή της φύσης. Ενέργειες και πρακτικές όπως η ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων δεν αποτελούν σανίδες σωτηρίας για το περιβάλλον, εντούτοις συνιστούν ένα νέο πεδίο κερδοφορίας για το κεφάλαιο που με τον πλέον λειψό και ελάχιστα αποτελεσματικό τρόπο προσπαθεί να κρατήσει στη ζωή την ύπαρξη όσων χρειάζονται για να εξασφαλιστεί η συνέχειά του.
Παρόλ’ αυτά, ακριβώς επειδή το πρόβλημα της καταστροφής του περιβάλλοντος είναι πολύ πιο αφετηριακό και δε λύνεται με τέτοιου είδους αποσπασματικές ενέργειες, καθώς πλέον αποδεικνύεται συνεχώς ότι δε μπορεί να μπει φραγμός από το ίδιο το σύστημα στην δομική ανάγκη του καπιταλισμού -ακριβώς επειδή είναι δομική- για μεγιστοποίηση του κέρδους με κάθε τρόπο και κάθε κόστος, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι και η καταστροφή του περιβάλλοντος δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσει εντελώς στα πλαίσια αυτού του παραγωγικού και πολιτικού συστήματος. Ωστόσο, κινήματα που έχουν στην καρδιά τους μια τέτοια αντικαπιταλιστική λογική, μπορούν να θέσουν αναχώματα και να πετύχουν νίκες, ακριβώς επειδή αφορούν τους όρους ύπαρξης κυρίως των καταπιεσμένων και εύκολα εκμεταλλεύσιμων κομματιών της κοινωνίας. Από την άλλη, τεχνικές προστασίας του περιβάλλοντος από τα απορρίμματα των διάφορων ανθρώπινων δραστηριοτήτων, θα μπορούν να εφαρμοστούν με τον πλέον αποτελεσματικό και ολοκληρωμένο τρόπο, μόνο σε μία άλλη δομή κοινωνικής οργάνωσης και παραγωγής, όπου η έννοια της απόσπασης κέρδους από κάποιον θα είναι πλέον ανυπόστατη.
Η καταστολή
Στην περιοχή ηχούν ακόμα οι πολεμικές ιαχές των ΜΑΤ που φωνάζουν «Χούντα ρε!», κάθε φορά που εξαπολύουν απρόκλητες και ιδιαίτερα βάναυσες επιθέσεις εναντίον των κατοίκων. Στις εφορμήσεις τους, «προνομιακή μεταχείριση» έχουν οι ηλικιωμένοι και τα ανήλικα. Όπως δηλώνουν οι κάτοικοι: από τη μανία των… προστατών του πολίτη δεν γλιτώνει κανείς… Κι όλα αυτά παρά την εισαγγελική εντολή να απομακρυνθούν τα ΜΑΤ, τα οποία ο πολιτικός τους προϊστάμενος υπουργός Προστασίας των… Εργολάβων Χρ. Παπουτσής κρατά μόνιμα στην περιοχή, αυθαίρετα και παράνομα, με συνολικό κόστος μέχρι τώρα περί τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ. Δεκάδες είναι οι τραυματίες από τις αστυνομικές επιθέσεις, στις οποίες έχουν επιστρατεύσει τον πιο σύγχρονο εξοπλισμό καταστολής: χημικά, πλαστικές σφαίρες, αύρα, ελικόπτερο, ακόμα και θερμικές κάμερες για να «ξετρυπώνουν» διαδηλωτές από τα χωράφια! Οι καταγγελίες για «μεμονωμένα περιστατικά» αστυνομικής αυθαιρεσίας είναι καθημερινές. Τα ΜΑΤ μπήκαν ακόμη και σε αυλές σπιτιών χτυπώντας κατοίκους. «Πόση ντροπή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας αισθάνθηκα όταν συνέλαβαν ένα φίλο μου δεκαέξι χρονών, του πέρασαν χειροπέδες και του κατέβασαν τα παντελόνια» αναφέρει σε γράμμα του μαθητής της Κερατέας. «Οι αστυνομικές δυνάμεις για να μας εκφοβίσουν και να μας κλείσουν στα σπίτια μας, φωνάζουν με ντουντούκες να φύγουμε γιατί θα κάνουν συλλήψεις». Όσοι συλλαμβάνονται φορτώνονται με βαρύτατες κατηγορίες, όπως έκρηξη και κατοχή εκρηκτικών υλών, οπλοφορία και οπλοχρησία και φυσικά «κουκουλονόμος» Η κρατική βία και τρομοκρατία πλέον ξεπερνά κάθε όριο, απέναντι στο μεγαλείο της αντίστασης των κατοίκων της Κερατέας, μπροστά στον …κίνδυνο –για το κράτος– ο αγώνας των Κερατιωτών να βρει μιμητές και σε άλλα μέτωπα, της πολιτικής κυβέρνησης - ΕΕ – ΔΝΤ, εργολάβων και εργοδοτών.
ΧΥΤΥ / ΧΥΤΑ
Πρόκειται για συμπλέγματα τεχνητών βουνών σκουπιδιών που επικαλύπτονται με επιφανειακές αναπλάσεις προσπαθώντας να κρύψουν ότι συνιστούν περιβαλλοντικό εφιάλτη επί δεκαετίες δημιουργώντας φόβους ακόμα και για μελλοντικά ατυχήματα απρόβλεπτων διαστάσεων. Ρυπαίνουν με τις διαρροές των στραγγισμάτων τους τα υπόγεια νερά με ανεξέλεγκτο τρόπο.
Η διαφορά ΧΥΤΥ και ΧΥΤΑ έγκειται στο τι πετάμε μέσα σε αυτούς. Ως ΧΥΤΥ νοείται η υποδομή στην οποία απορρίπτονται τα υπολείμματα της επεξεργασίας των απορριμμάτων. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί τι συνιστά επεξεργασία των απορριμμάτων, καθώς υπάρχει μεγάλη -και πιθανότατα σκόπιμα συντηρούμενη- σύγχυση γύρω από αυτό. Η απόρριψη σε έναν κάδο οποιονδήποτε άχρηστων υλών, δημιουργεί ένα πρωτογενές υλικό που χαρακτηρίζουμε γενικώς ως «σκουπίδια». Αν από αυτό αφαιρέσουμε χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο τότε μένουν τα υπόλοιπα σκουπίδια (και ΟΧΙ το υπόλειμμα των σκουπιδιών). Σε αυτά σκουπίδια εφαρμόζεται η επεξεργασία, η οποία προσδιορίζεται ως εργασίες διάθεσης και αξιοποίησης. Μετά από τη διαχείριση αυτή μένει το υπόλειμμα, το οποίο μπορεί να οδηγείται σε ΧΥΤΥ. Με βάση την 2003/33 οδηγία, τίθεται η υποχρέωση για εργαστηριακές αναλύσεις και χαρακτηρισμό των υπολειμμάτων που καταλήγουν σε ΧΥΤΥ.
Τα παραπάνω καταρρίπτουν την αιτίαση ότι «από τη στιγμή που κάνουμε ανακύκλωση, το υπόλοιπο των απορριμμάτων μπορεί να διατεθεί σε χώρο υγειονομικής ταφής και άρα αυτός είναι ΧΥΤΥ και όχι ΧΥΤΑ
‘’Αν και οι φορείς της κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης μιλάνε ακόμα για δημιουργία Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), τέτοιοι χώροι δεν επιτρέπονται πια από την ευρωπαϊκή και την εθνική νομοθεσία. Από τον Οκτώβριο του 2002, σύμφωνα με τους κανονισμούς του Ταμείου Συνοχής της ΕΕ, για να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκούς πόρους έργα ΧΥΤΑ, πρέπει να ικανοποιούνται μια σειρά προϋποθέσεις. Σημαντική είναι μεταξύ άλλων η προϋπόθεση που τίθεται ότι οι ΧΥΤΑ θα είναι μόνο για τα υπολείμματα των σκουπιδιών(Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων-ΧΥΤΥ) και όχι για όλο τον όγκο των σκουπιδιών. Επικίνδυνα απόβλητα που υπάρχουν ακόμα και στα οικιακά απορρίμματα δεν μπορούν να καταλήγουν σε χώρους ταφής για μη επικίνδυνα απορρίμματα.
Μικρά – μικρά από την Κερατέα
«Συζητoύν για τα σκουπίδια ψάχνοντας ένα χώρο να τα θάψουν», επισημαίνει ο Κώστας Κ., συμπληρώνοντας «πως το ζήτημα θα έπρεπε να είναι το πώς θα τα διαχειριστούμε». Αναφερόμενος στις αντιφάσεις της εφαρμοζόμενης πολιτικής, που θέλει ΧΥΤΑ στην Κερατέα, θυμίζει ότι την ίδια μέρα, που ανακοινώθηκε για πρώτη φορά η κατασκευή του στο Οβριόκαστρο (23/12/1995), υπογράφτηκε από τον τότε υπουργό πολιτισμού Θ. Μικρούτσικο, ο χαρακτηρισμός της περιοχής ως αρχαιολογικός χώρος.
«Η διαφορά μας δεν είναι με τους …κυρίους των ΜΑΤ. Με τους “μεγάλους” έχουμε πρόβλημα. Τώρα αν “τρώνε” και αυτοί καμία… Φταίει που δεν κάθονται φρόνημα!!!» λέει η κυρά Θοδώρα
«Δυο Κερατιώτες παίζουν σκάκι. Ματ λέει ο ένας. Ντουουου, απαντά ο άλλος!»
«Μια φορά βρεθήκαμε αρκετοί, στην πλάτη του αστυνομικού μπλόκου. Ο φρουρός κραδαίνοντας ένα δακρυγόνο, αρχίζει και φωνάζει “πίσω, πίσω, θα κάνω χρήση, θα κάνω χρήση…”. “Μερικές εβδομάδες στην Κερατέα είναι αρκετές για να πέσεις στα ναρκωτικά…’’, του φωνάξαμε».
“Πατέρα, θέλω να φύγουν τα ΜΑΤ, αλλά τώρα τελευταία καλά περνάμε!” Η ομορφιά του συλλογικού αγώνα, η γοητεία της αντίστασης και της ανατροπής στα λόγια ενός μικρού παιδιού, που μεταφέρθηκαν στη συζήτηση. Αποτιμώντας την εμπειρία του τελευταίου τριμήνου, κατ’ επανάληψη ακούστηκε πως «μας έκανε και καλό η ιστορία με το ΧΥΤΑ. Ξυπνήσαμε. Ξεβολευτήκαμε, αλλά είδαμε και καταλάβαμε τι γίνεται και παραπέρα». Σύμφωνα πάντα με τους ίδιους, πολλά πράγματα αναθεωρήθηκαν, στο μυαλό, αλλά και στην καθημερινότητά τους. «Πάψαμε να φοβόμαστε. Το καταφέρανε… Μας έβγαλαν στο δρόμο μία φορά και έκτοτε έφυγε ο φόβος»
«τις τελευταίες εβδομάδες κατάλαβε ότι ο Αλέξης Γρηγορόπουλος δολοφονήθηκε αναίτια από αστυνομικό το Δεκέμβρη του 2008».
«Βλέπαμε μετανάστες και φοβόμασταν. Σήμερα δεν υπάρχουν μετανάστες, αλλά συναγωνιστές μας, συμπολίτες μας, προερχόμενοι από άλλες χώρες, με τους οποίους δίνουμε μαζί τον αγώνα ενάντια στο ΧΥΤΑ», τόνισε ένας κάτοικος. «Στρέψαμε το βλέμμα μας, πέρα από το χωριό μας. Συναντηθήκαμε με το κίνημα του “Δεν Πληρώνω”, με τους μετανάστες στην Υπατία, με τους απεργούς της 23 Φλεβάρη»,
«Σε όλη την Ευρώπη το θέμα των απορριμμάτων έχει λυθεί και εγώ έφτασα 57 ετών για να μάθω να φτιάχνω βόμβες μολότοφ»
“Δεκάδες όμως κάτοικοι επιβεβαιώνουν πως μια ομάδα γυναικών προχωρημένης ηλικίας διαμαρτυρήθηκε πως έχουν τελειώσει οι μολότοφ”
Δήμος Λαυρεωτικής: « πρόκειται για κατάλυση κάθε δημοκρατικού δικαιώματος με επίδειξη πυγμής και επιβολή μέτρων χούντας»
Πηγές
prin.gr/
athens.indymedia.org/
antixyta.blogspot.com/
keratea-keratexas.blogspot.com
spyrostsakirisphoto.blogspot.com/
enet.gr/
Οι κινηματικές διεργασίες των κατοίκων δημιούργησαν από τότε την ανοιχτή Επιτροπή Αγώνα ενάντια στο ΧΥΤΑ, η οποία οργανώνει τις δράσεις των κατοίκων, τις αντιδράσεις και την αντιπληροφόρηση, η αδιάκοπη ενεργή ύπαρξη της οποίας τα τελευταία 14 χρόνια αποτελεί δείγμα της κινηματικής συνέχειας και της βαθειάς πεποίθησης των κατοίκων για την νίκη και το δίκαιο του αγώνα τους. Η συλλογική σκέψη πάνω στα γεγονότα και στη συγκυρία, έχουν οδηγήσει τους κατοίκους να θέτουν πολύ αναβαθμισμένα ερωτήματα, τα οποία προκύπτουν αναγκαστικά και από τον ίδιο τον αγώνα, όπως ο ρόλος του κράτους, της εξουσίας και της καταστολής, καθώς και η λειτουργία και η εξέλιξη της ίδιας της κοινωνίας με βάση τα επιχειρηματικά συμφέροντα ως αναπόσπαστο κομμάτι του καπιταλιστικού συστήματος.
Ενδεικτικό στοιχείο της ωριμότητας και της στράτευσης στον αγώνα αποτελεί η διαρκής προετοιμασία και εγρήγορση τους, αντιλαμβανόμενοι πλήρως τόσο την κρισιμότητα της κατάστασης, όσο και ότι ο αγώνας που δίνουν και προβλεπόταν να δώσουν με πολύ πιο αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά (όπως και γίνεται πλέον), δε θα ήταν καθόλου εύκολος, ακριβώς γιατί απέναντί τους είχαν την ίδια την κρατική μηχανή και τα μεγαλύτερα εργολαβικά συμφέροντα. Η νυχθημερόν περιφρούρηση της περιοχής του προβλεπόμενου χώρου κατασκευής του ΧΥΤΑ στο Οβριόκαστρο τα τελευταία 4 χρόνια, οι συνεδριάσεις κάθε 2 εβδομάδες για την ενημέρωση των κατοίκων σχετικά με τις εξελίξεις και η οργάνωση δράσεων, η αγορά εξοπλισμού με συνεισφορά των ίδιων των κατοίκων για πειρατικό ραδιοφωνικό σταθμό για τις ανάγκες του επερχόμενου αγώνα, δείχνει ένα κίνημα που έχει μάθει να οργανώνεται από τα κάτω, που προετοιμάζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τη μεγάλη σύγκρουση, με στόχο την προώθηση του αγώνα του και με μόνη προοπτική τη νίκη, και όχι την απλή διαμαρτυρία.
Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν την πολιτική και οργανωτική μαγιά του τωρινού ξεσηκωμού. Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα σε ελάχιστο χρόνο από την εισβολή στον περιφρουρούμενο χώρο στις 4 τα ξημερώματα, οι κάτοικοι έβγαιναν κατά εκατοντάδες στους δρόμους, προχωρώντας άμεσα σε συγκρούσεις και οδομαχίες με τις «δυνάμεις κατοχής» με σκοπό να τις διώξουν από τη περιοχή. Κι εδώ ακριβώς φαίνεται, από αυτή την αμεσότητα της ανυποχώρητης αντίδρασης αλλά και την εντυπωσιακή διάρκειά της, πόσο συνειδητό ήταν σε όλους τους κατοίκους πως προετοιμάζονταν για πόλεμο, έναν πόλεμο που τους κήρυττε ολόκληρη η κρατική μηχανή με τη μεγαλύτερη σκληρότητα που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, εξυπηρετώντας για άλλη μία φορά τα συμφέρονται εκείνων που για χάρη του κέρδους δε διστάζουν να δολοφονούν καθημερινά τους εργαζόμενους και το περιβάλλον. Και σε αυτόν τον πόλεμο που τους κήρυξαν, απέναντι σε κάθε έννοια δημοκρατικού δικαιώματος και συνταγματικότητας, έπρεπε να είναι οι ίδιοι νικητές. Γιατί έχουν το δίκιο με το μέρος τους. Γιατί διεκδικούν μία καλύτερη ζωή.
Χρονικό της αντίδρασης
Οι πρώτες ώρες
Στις 04:30 το πρωί της 11ης Δεκεμβρίου του 2010 σήμανε συναγερμός, με τις καμπάνες και τις σειρήνες πολέμου να ηχούν. Την ίδια στιγμή, αυτοκίνητα του δήμου με μεγάφωνα περνούσαν από κάθε γειτονιά καλώντας τον κόσμο στους δρόμους. Οι κάτοικοι της Κερατέας δεν πιάστηκαν στον ύπνο καθώς η ομάδα περιφρούρησης που βρισκόταν πάνω στον λόφο του Οβριόκαστρου λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη, ήταν επιφορτισμένη με το καθήκον να ειδοποιήσει ολόκληρη την κοινωνία της Κερατέας σε περίπτωση κινδύνου. Ένα περίπου τέταρτο μετά, το ίδιο μήνυμα είχε φτάσει σε όλα τα κινητά: Τα ΜΑΤ ήρθαν στο Οβριόκαστρο. Όλοι τώρα αμέσως στο Οβριόκαστρο για να σώσουμε την πόλη μας. Η χωματερή δεν πρέπει να περάσει.
Γνώριζαν όλοι προς τα που έπρεπε να τρέξουν και ποιος είναι ο κίνδυνος. Άλλωστε τον περίμεναν από χρόνια. Από τις πρώτες ώρες ξεσπούν οδομαχίες μεταξύ των κατοίκων και των αστυνομικών δυνάμεων που εγκαινιάζουν εκεί την «Αύρα», το θωρακισμένο όχημα εκτόξευσης νερού με πίεση. Αρκετοί κάτοικοι, ακόμα και ηλικιωμένοι, τραυματίζονται σοβαρά.
Πρώτες μέρες
Άμεσα στήνονται οδοφράγματα, η λεωφόρος Λαυρίου κλείνει, όπως επίσης κλείνουν το Γυμνάσιο και Λύκειο Κερατέας κατόπιν ομόφωνης απόφασης των μαθητών για αποχή. Στην αντίπερα όχθη, περισσότεροι από 800 αστυνομικοί βρίσκονταν διάσπαρτοι στο Οβριόκαστρο, στην λεωφόρο Λαυρίου, στα χωράφια και τους αγροτικούς δρόμους αποκλείοντας την πρόσβαση των κατοίκων στις καλλιέργειες και τα κτήματα τους. Οι δε μάχες με τα ΜΑΤ παραμένουν συνεχείς και καθημερινές. Στα οδοφράγματα από την πρώτη στιγμή βρίσκονται εκατοντάδες κάτοικοι όμορων δήμων, όπως επίσης και κάτοικοι από το γειτονικό Λαύριο που κλείνουν και αυτοί μέρος της λεωφόρου Λαυρίου στήνοντας τα δικά τους αλληλέγγυα οδοφράγματα.
Πρώτη εβδομάδα
Παντού στην Κερατέα έχουν αναρτηθεί μαύρες σημαίες και πανό που γράφουν: «Η Κερατέα βρίσκεται σε πόλεμο». Αρχίζει να εκπέμπει το ράδιο Οβριόκαστρο στους 102.00 FM, ο πειρατικός ραδιοφωνικός σταθμός του αγώνα. Ο εξοπλισμός του είχε αγοραστεί δύο χρόνια πριν με έρανο που είχε πραγματοποιήσει η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα κατά του ΧΥΤΑ. Τα πρώτα λόγια που εξέπεμψε έλεγαν: «Κάτοικοι της Κερατέας, η Κερατέα αλλά και ολόκληρη η Λαυρεωτική βρίσκεται σε πόλεμο». Ο δήμος καλεί σε επείγουσα συνέντευξη τύπου με θέμα: «Η Κερατέα σε πόλεμο». Μέσα στην πόλη, οι κάτοικοι μέσα σε πνεύμα συλλογικότητας στέλνουν στα οδοφράγματα ότι μπορούν να προσφέρουν μακριά από τη λογική της ανταποδοτικότητας. Οι πολύωρες νυχτερινές οδομαχίες συνεχίζονται σε καθημερινή βάση και σύντομα γίνονται οι πρώτες συλλήψεις και οι κατηγορούμενοι, ακόμα και ανήλικοι, παραπέμπονται για σειρά κακουργημάτων. Κάθε φορά που είναι να απολογηθούν στον ανακριτή, δεκάδες κάτοικοι από την Κερατέα βρίσκονται στα δικαστήρια της Ευελπίδων σε ένδειξη συμπαράστασης. Οι αστυνομικές δυνάμεις, συνοδευόμενες πάντα από την “Αύρα”, κάνουν εκτεταμένη χρήση πολλών και διαφορετικών χημικών ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις πυροβόλησαν με όπλο που ρίχνει πλαστικές σφαίρες, τραυματίζοντας σοβαρά και στέλνοντας πολλούς από τους κατοίκους ανεξάρτητου ηλικίας στα νοσοκομεία. Στα μπλόκα, οι συνθήκες διαβίωσης αρχίζουν σιγά σιγά να βελτιώνονται. Παρέχεται ρεύμα, στήνονται πλαστικά κιόσκια και φαρμακείο, παγκάκια, καρέκλες, μεγάλες ομπρέλες για την βροχή, τραπέζια, ηχοσυστήματα και χημικές τουαλέτες.
Πρώτος μήνας – Χριστούγεννα & Πρωτοχρονιά
Σε εμπόλεμο κλίμα διατηρείται η περιοχή κι μέσα στις γιορτές των χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς, και οι κάτοικοι ψέλνουν τα κάλαντα στα ΜΑΤ ενώ όλοι προετοιμάζονται για αγωνιστικό ρεβεγιόν και πρωτοχρονιά στα οδοφράγματα. Παράλληλα, πραγματοποιείται η πρώτη μεγάλη συναυλία διαμαρτυρίας παρουσία δεκάδων γνωστών καλλιτεχνών και χιλιάδων κόσμου. Δεκάδες κάτοικοι πραγματοποιούν συμβολικό αποκλεισμό στους δρόμους προς τον αερολιμένα “Ελ. Βενιζέλος” με πανό στα Αγγλικά. Λίγο πριν εκπνεύσει ο χρόνος, το Ειρηνοδικείο Λαυρίου δικαιώνει με απόφαση του τους κατοίκους απαγορεύοντας προσωρινά στην εργολήπτρια εταιρεία να προβεί σε οποιαδήποτε εργασία. Σύμφωνα με την απόφαση οι κάτοικοι “έχουν άμεσο έννομο συμφέρον να επιτραπεί σ' αυτούς να επισκεφθούν τα ακίνητά τους”. Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη απόφαση κοινοποίειται στον επικεφαλής αξιωματικό των ΜΑΤ, οι δυνάμεις εξακολουθούν να εμποδίζουν στους κατοίκους να κινηθούν στην ευρύτερη περιοχή.
Ιανουάριος
Λίγες μόλις μέρες μετά και την αλλαγή του χρόνου οι οδομαχίες συνεχίζονται αδιάκοπα. Οι κάτοικοι για άλλη μία φορά απωθούνται εκατοντάδες μέτρα από τα οδοφράγματα, όμως όταν επιστρέφουν αντικρίζουν τα αυτοκίνητα τους σπασμένα, χωρίς πινακίδες και με κλήσεις από την Τροχαία Κερατέας. Η ένταση μεταφέρεται μέσα στην πόλη με εκατοντάδες πολίτες να επιτίθενται τόσο στο Αστυνομικό Τμήμα Κερατέας όσο και στην Τροχαία. Ρίχνονται μολότοφ ακόμα και μέσα στα κτίρια ενώ πολλά υπηρεσιακά αυτοκίνητα αναποδογυρίζονται. Λίγες μέρες μετά χτίζεται από οικοδόμους της περιοχής το “Άπαρτο Κάστρο”, το πρόχειρο κτίσμα των κατοίκων από λαμαρίνα και ξύλο. Μέσα εκεί, πραγματοποιούνται συνελεύσεις, συζητήσεις καθώς και μουσικές βραδιές. Εν τω μεταξύ, το Υπουργείο Εσωτερικών, στην προσπάθεια του να μην χαθεί η χρηματοδότηση των 16 εκ. ευρώ για την ολοκλήρωση του Περιφερειακού Σχεδιασμού πηγαίνει στις Βρυξέλλες για να ενημερώσει την Ε.Ε. ότι τα έργα στην Κερατέα έχουν ήδη αρχίσει. Μια όμως μέρα νωρίτερα κλιμάκιο του δήμου συναντιέται με τις αρμόδιες επιτροπές της ΕΕ προκειμένου να τους αποδείξει πως το έργο δεν έχει ξεκινήσει. Τέλος, το «κίνημα Δεν Πληρώνω» κατά των διοδίων ενώνει τις δυνάμεις με την Κερατέα και από κοινού ανοίγουν μπάρες για την ελεύθερη διέλευση των οχημάτων.
Φεβρουάριος & Μαύρη Τρίτη
Μαύρη Τρίτη 8 Φεβρουαρίου. Οι δυνάμεις των ΜΑΤ εισβάλλουν μέσα στην πόλη της Κερατέας. Αφορμή στάθηκαν οι έφοδοι που πραγματοποίησαν άντρες της αστυνομίας σε σπίτια «ύποπτων» κατοίκων κάνοντας προσαγωγές συγγενικών τους προσώπων. Σύμφωνα με τους κατοίκους, οι έφοδοι της αστυνομίας έγιναν χωρίς την παρουσία εισαγγελέα, τρομοκρατώντας και σπέρνοντας τον φόβο. Για άλλη μια φορά, εκατοντάδες κάτοικοι συγκεντρώνονται έξω από το Αστυνομικό Τμήμα και ξεκινούν φασαρίες. Γίνεται αλόγιστη χρήση χημικών, οι διμοιρίες ρίχνουν δακρυγόνα ακόμα και στα μπαλκόνια των σπιτιών ενώ όσοι βγαίνουν να διαμαρτυρηθούν για τους ηλικιωμένους και τα παιδιά που δεν μπορούν να αναπνεύσουν, ξυλοκοπούνται. Γίνονται αρκετές συλλήψεις, σε κάθε δρόμο καίνε φωτιές και οι φασαρίες συνεχίζονται μέχρι τα ξημερώματα. Η δημοτική αρχή κηρύσσει τον δήμο σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κλείνοντας σχολεία, καταστήματα και υπηρεσίες. Η Μαύρη Τρίτη στρέφει την προσοχή δεκάδων ξένων μέσων ενημέρωσης στην Κερατέα. Επίσης, το επίσημο όργανο των Ζαπατίστας στην Ευρώπη εκφράζει την συμπαράστασή του στους κατοίκους που αντιστέκονται ενώ πραγματοποιούνται συγκεντρώσεις αλληλεγγύης σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βέροια και Ηράκλειο Κρήτης. Δήμος και συντονιστικές επιτροπές κατά του ΧΥΤΑ συλλέγουν υπογραφές και καταγγέλλουν τόσο στην UNESCO όσο και στο Συμβούλιο της Ευρώπης την απόπειρα της ελληνικής κυβέρνησης να καταστρέψει τον αρχαιολογικό χώρο του Οβριόκαστρου. Κάτοικοι από τα μπλόκα του Λαυρίου, ανεβαίνουν στον αρχαιολογικό ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο αναρτώντας γιγάντιο πανό που λέει στα Αγγλικά: «Εναντιωνόμαστε στην κατασκευή χωματερής στον αρχαιολογικό χώρο του Οβριόκαστρου». Την ίδια μέρα αρχίζουν και οι πρώτες καταδρομικές επιχειρήσεις. Ολιγομελείς ομάδες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές επιθέσεις πυρπολώντας οχήματα της ΕΛ.ΑΣ και μετά εξαφανίζονται.
Μάρτιος
Το Ειρηνοδικείο Λαυρίου δικαιώνει εκ νέου του κατοίκους απορρίπτοντας την αίτηση αναστολής εκτέλεσης που είχε κατατεθεί από το Ελληνικό Δημόσιο. Παράλληλα, οι κάτοικοι ξεκινάνε μποϊκοτάζ και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας έξω από υποκαταστήματα της Eurobank αφού η εν λόγω τράπεζα μπήκε με ποσοστό 40% στο μετοχικό κεφάλαιο της εργολήπτριας εταιρίας για το έργο ΧΥΤΑ. Την ίδια στιγμή, συνεχίζονται οι καταδρομικές επιδρομές και πυρπολούνται όλα τα σκαπτικά μηχανήματα και οι μπουλντόζες της εργολήπτριας εταιρίας πάνω στο Οβριόκαστρο. Μερικές εβδομάδες μετά, πυρπολούνται μέχρι και κλούβες. Οι δήμοι Μαρκοπούλου, Σαρωνικού, Κορωπίου και Παιανίας πραγματοποιούν κοινή συγκέντρωση διαμαρτυρίας για την Κερατέα ενώ οι κάτοικοι πιέζουν την δημοτική αρχή για εξεύρεση λύσης. Το ΣτΕ αναβάλει για τις 4 Μαΐου την εκδίκαση των προσφυγών της Κερατέας όμως η καθαρογραφή μιας αρνητικής για τους κατοίκους απόφασης από το 2007 παρουσιάζεται από Κυβέρνηση και αρκετά ΜΜΕ, ως ήττα του δήμου, παρά τις επικαιροποιημένες αποφάσεις εναντίων του έργου. Παράλληλα, το αντικυβερνητικό μένος των κατοίκων εκφράζεται για μία ακόμη ρίχνοντας γιαούρτια στον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Θεόδωρο Πάγκαλο, θεωρώντας τον ιθύνοντα νου της κατάστασης που βιώνουν τόσο καιρό.
Λόγοι αντίδρασης κατοίκων
Ακριβώς κάτω από την προτεινόμενη περιοχή κατασκευής του ΧΥΤΑ βρίσκεται ένα τεράστιο δίκτυο υδροφόρων στοών, που χρησιμοποιούνται από τα αρχαία χρόνια μέχρι και πρόσφατα για μεταλλευτικές εργασίες. Όπως αποδεικνύουν οι κάτοικοι με κινηματογραφήσεις και έρευνες που έχουν γίνει στην περιοχή, το δίκτυο των υδάτων που κατά καιρούς υπερχειλίζει, μεταφέρει νερό σε όλη την ευρύτερη περιοχή της Λαυρεωτικής, χρησιμοποιούμενο για γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες, καταλήγοντας στον κόλπο του Θορικού. Όπως τονίζουν, η εγκατάσταση ΧΥΤΑ σε αυτή την περιοχή, θα μολύνει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα τον υδροφόρο ορίζοντα που βρίσκεται ακριβώς από κάτω λόγω της απορρόφησης του εδάφους, με αποτέλεσμα η μόλυνση από τα σκουπίδια να επεκταθεί σε μία τεράστια ακτίνα στη γύρω περιοχή. Μάλιστα, η χωροθέτηση του ΧΥΤΑ έχει γίνει μόλις ενάμιση χιλιόμετρο μακριά από τον οικισμό Πλάκα και δίπλα σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
«Η γη, ο αέρας, το νερό θα μολυνθούν. Θα θάψουν το υδατόρευμα κάτω από τόνους σκουπιδιών, μολύνοντας τον υδροφόρο ορίζοντα αλλά και τη θάλασσα, αφού τα υπόγεια νερά εκβάλουν σε αυτή»
“αν γίνει ο ΧΥΤΑ καταδικάζουμε όχι μόνο την επόμενη γενιά να ζήσει μέσα στο σκουπίδι, αλλά όλες τις γενιές για τα επόμενα τριακόσια χρόνια. Αυτό ακριβώς το μέλλον, είναι που ξεσηκώνει τους νέους της Κερατέας, που τους φέρνει μπροστά σε κάθε στιγμή του αγώνα”
Παράλληλα, ο χώρος προστατεύεται από 2 νόμους ως: α) κηρυγμένη Αρχαιολογική Ζώνη Α’ Προστασίας και β) κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος, ιστορικός τόπος και τοπίο ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους. Πρακτικά, το έργο χωροθετείται μόλις 300 μ. από τα όρια της θεσμοθετημένης αδόμητης ζώνης και σε άμεση οπτική με τον αρχαιολογικό χώρο, αντιβαίνοντας τις διατάξεις του αρχαιολογικού νόμου.
«Ίσως με την απαγόρευση της δόμησης λόγω του χαρακτηρισμού του χώρου ως αρχαιολογική ζώνη απολύτου προστασίας Α, η περιοχή καθίσταται στα μάτια της πολιτικής ηγεσίας "άχρηστη", σύμφωνα με τη σύγχρονη αντίληψη της "ανάπτυξης" και επομένως κατάλληλη για σκουπιδότοπο»
Παράλληλα, η περιοχή είναι κηρυγμένη αναδασωτέα και μάλιστα ο δήμος Κερατέας έχει προσφύγει δικαστικά κατά της άρσης του αναδασωτέου χαρακτήρα της.
Με την κατασκευή χωματερής στο Ομβριόκαστρο, καταπατούνται περί τα 10 κριτήρια που ορίζει ο νόμος περί χωροθέτησης ΧΥΤΑ, με αποτέλεσμα η τοποθεσία να είναι η πλέον ακατάλληλη για τη δημιουργία του. Πέρα όμως από τα όποια κριτήρια θέτουν οι μελέτες, αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι ότι η δημιουργία ΧΥΤΑ υποβαθμίζει τραγικά τη ζωή των κατοίκων και καταστρέφει περιβάλλον.
Παράλληλα, πρέπει πέραν των άλλων, πρέπει να τονιστεί ότι η περιοχή οριοθέτησης του κατέχει σημαντική θέση στη συλλογική μνήμη των κατοίκων της περιοχής, καθώς αποτελεί έναν χώρων ποικίλων πολιτιστικών εκδηλώσεων, καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, μια περιοχή άμεσα συνδεδεμένη με την υπαίθρια ζωή και την αναψυχή.
Η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής
«αυτή η πολιτική είναι εγκληματική και πλήττει όλη τη Μεσογαία - Λαυριωτική, υποβαθμίζοντας μια ήδη επιβαρημένη περιβαλλοντικά περιοχή (εργοστάσιο ΔΕΗ, αγωγοί φυσικού αερίου, λατομεία Μαρκόπουλου, αεροδρόμιο Σπάτων, βιομηχανική ζώνη Κορωπίου)»
Πρόκειται για μία περιοχή η οποία είναι αρκετά υποβαθμισμένοι και προφανώς δεν διακρίνεται για τον πλούτο των κατοίκων της, όπως ακριβώς και οι άλλες 2 περιοχές χωροθέτησης ΧΥΤΑ, η Φυλή και το Γραμματικό. Τη στιγμή που ο διαχωρισμός πόλης υπαίθρου διαλύεται και το κενό καταλαμβάνει ένας τεράστιος περιαστικός ιστός, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί μία περιοχή που θα βρίσκεται αρκετά μακριά από κατοικημένες περιοχές, καλλιέργειες κοκ. Άρα, το πιο φυσιολογικό για το κράτος και τα επιχειρηματικά και εργολαβικά συμφέροντα, είναι η επιλογή μίας περιοχής η οποία δε θα βρίσκεται κοντά σε κατοικίες υψηλότερων εισοδημάτων, επιχειρηματιών, πολιτικών (καθώς ο διαχωρισμός των περιοχών κατοίκισης με βάση τα εισοδηματικά και ταξικά κριτήρια είναι κάτι παραπάνω από προφανής) κλπ αλλά σε περιοχές όπου μένουν κατά κύριο λόγο εργατικά και μικροαστικά στρώματα.
«η επένδυση σε υποδομές διαχείρισης απορριμμάτων όχι μόνο δεν υποβαθμίζουν την περιοχή αλλά την αναβαθμίζουν», τονίζει το ΥΠΕΣ και οι κάτοικοι ανταπαντούν «αφού τα ΧΥΤΑ δεν ρυπαίνουν, να πάνε να τα φτιάξουν στην Κηφισιά ή την Εκάλη».
Αντιπρόταση κατοίκων της περιοχής:
«Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε για την εγκατάσταση μονάδας διαχείρισης των δικών μας απορριμμάτων με σύγχρονο και επιστημονικά αποδεκτό τρόπο, σε έκταση που θα διαθέσει ο Δήμος Λαυρεωτικής στο ΒΙΟΠΑ Κερατέας»
Το ζήτημα των σκουπιδιών δεν αφήνει αδιάφορους τους κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι την ίδια ώρα που δηλώνουν ότι δε μπορεί να δημιουργηθεί ένας τεράστιος σκουπιδότοπος που θα καλύπτει μεγάλο μέρος των αναγκών της Αττικής, τονίζουν ότι η Λαυρεωτική (Δήμοι Λαυρεωτικής και Σαρωνικού) είναι έτοιμη να διαχειριστεί τα δικά της απορρίμματα (και ίσως και παραπάνω αν είναι εφικτό) αποκλείοντας την δημιουργία ΟΕΔΑ – ΧΥΤΑ – ΧΥΤΥ – ΧΥΤ και κάθε άλλου είδους εγκατάστασης στον χώρο του Οβριοκάστρου για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.
«Υπάρχουν προτάσεις για τη διαχείριση των απορριμμάτων, με σύγχρονες μεθόδους. Η κυβέρνηση αρνείται το διάλογο.»
Οι κάτοικοι δε γυρίζουν το κεφάλι αδιαφορώντας για το πρόβλημα των σκουπιδιών στην Αθήνα και την Αττική, αλλά αντίθετα προτείνουν λύσεις για τη δημιουργία σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας σκουπιδιών οι οποίες όχι μόνο δεν θα προκαλέσουν γενικευμένη ρύπανση και υποβάθμιση της περιοχής τους και όποιας άλλης περιοχής, αλλά θα είναι αβλαβής για το περιβάλλον και την ζωή των κατοίκων, ενώ ταυτόχρονα θα αποτελέσουν και μονάδες εκμετάλλευσης της ενέργειας που περικλείεται στους χιλιάδες τόνους σκουπιδιών.
Το περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής και η κρυφή επέλαση των εργολάβων στο χρυσωρυχείο των σκουπιδιών
Τα σκουπίδια είναι ο χρυσός των επόμενων χρόνων! Ο περιφερειακός σχεδιασμός στην Αττική, που περιλαμβάνει –εκτός των άλλων– τη δημιουργία τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων (δύο στη Φυλή και από ένα σε Γραμματικό και Κερατέα), αποτελεί το μεγαλύτερο αναπτυξιακό έργο της κυβέρνησης, σύμφωνα με τους κυβερνώντες. Τα χρηματικά ποσά τα οποία θα κατευθυνθούν στα μονοπώλια των κατασκευών στην Ελλάδα είναι υπέρογκα, και αυτός είναι και ο πραγματικός λόγος που η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ βιάζεται να ολοκληρώσει το έργο και όχι ότι θα χαθούν τα κονδύλια της ΕΕ, τα οποία έτσι κι αλλιώς θα δίνονταν στους εργολάβους. Τόσα χρόνια δεν κάνουν τίποτα για τα σκουπίδια, έχουν δημιουργήσει την άθλια μεγα-χαβούζα στα Άνω Λιόσια - Φυλή, γέμισαν όλη την Ελλάδα και την Αττική με χωματερές, έφτιαξαν ΧΥΤΑ της πλάκας και τώρα βιάζονται να… λύσουν το πρόβλημα.
Το κράτος προτιμά να οδηγήσει μια ολόκληρη περιοχή σε περιβαλλοντική αποσύνθεση, αδιαφορώντας για την υγεία των κατοίκων και τις συνθήκες διαβίωσής του. Το περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής που εκπονήθηκε το 1997, κρίνεται ξεπερασμένο, αντιπεριβαλλοντικό και πανάκριβο. Πλέον, αμφισβητείται όχι μόνον η χωροθέτηση των τριών χώρων υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ, που πρακτικά με βάση την τεχνολογία που υπάρχει και την προεργασία που προβλέπεται να γίνεται μετατρέπονται αυτομάτως σε ΧΥΤΑ), σε Φυλή, Κερατέα και Γραμματικό, αλλά και η τεχνολογία που επιλέγεται και πολύ περισσότερο η φιλοσοφία του.
Το κράτος και τα παπαγαλάκια του στα ΜΜΕ των επιχειρηματικών συμφερόντων μιλάνε για την κατασκευή ΧΥΤΥ στην Κερατέα, παρόλο που και ο νόμος του 2003 (της Β. Παπανδρέου) αλλά και η κήρυξη δημοπράτησης έργου αναφέρουν ξεκάθαρα ότι πρόκειται να φτιαχτεί ΧΥΤΑ. Κι όλα αυτά όταν ακόμη και η ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων της ΕΕ, που επισκέφθηκε τη χώρα υπογράμμισε ότι «η λύση των Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) είναι αναντίστοιχη με τις αντιλήψεις της Ένωσης για την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος»
Πίσω από τη μάχη της Κερατέας, τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα επιθυμούν να κατασπαράξουν τη βρόμικη αλλά κερδοφόρα πίτα της διαχείρισης των σκουπιδιών. Δεν είναι τυχαίο ότι η απερχόμενη διοίκηση του Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Αττικής (ΕΣΔΚΝΑ), που είναι ο φορέας διαχείρισης των απορριμμάτων, λίγες μέρες πριν λήξει η θητεία της και σε στενή συνεργασία με την απερχόμενη Περιφέρεια και την κυβέρνηση, προωθεί την υπογραφή Προγραμματικής Σύμβασης για τα σκουπίδια. Μία για σύμβαση - σκάνδαλο, που δίνει την κατασκευή των τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας στους ιδιώτες, ενώ αφήνει παράθυρο και για 25ετή λειτουργία τους από εταιρείες. Μάλιστα, φωτογραφίζεται η παράδοση της λεόντειας αυτής συμφωνίας στον «εθνικό εργολάβο» κ. Μπόμπολα, μια μπίζνα συνολικού ύψους 3,5 δισ. ευρώ (500 εκατομμύρια η κατασκευή των μονάδων και 3 δισ. η λειτουργία τους)!
Καθόλου άσχημα σε εποχές κρίσης… Μάλιστα, τα τέσσερα εργοστάσια δημοπρατούνται μαζί (με καταγγελίες ότι το ένα από τα δύο στη Φυλή δεν χρειάζεται καν), ενώ υπάρχουν και συγκεκριμένες διατάξεις για τη τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί, οι οποίες μπορούν να υλοποιηθούν μόνο από εταιρείες συμφερόντων Μπόμπολα, που έχει πατήσει γερά στο χώρο των σκουπιδιών. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι βεβαίως μόνο ο Μπόμπολας, αλλά γενικά η ιδιωτικοποίηση. Το κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων θα πολλαπλασιαστεί, από τη στιγμή που τα σκουπίδια θα γίνουν χρυσοφόρο εμπόρευμα στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου και η απληστία για κέρδος των ιδιωτών μεγαλοεργολάβων μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες στο περιβάλλον. Όσο για τους εργαζόμενους στον τομέα της αποκομιδής, η εισβολή των εργολάβων θα σημάνει αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων και πιθανόν και χιλιάδες απολύσεις.
Τα ΧΥΤΑ απαγορεύονται με Ευρωπαϊκή οδηγία μετά το 2013, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε καθημερινά πρόστιμα τα οποία και ήδη πληρώνουμε για τις χωματερές. Λόγω αυτού, τα εργολαβικά συμφέροντα που δε διαθέτουν την τεχνολογία για πιο αναβαθμισμένες μορφές, θα πρέπει να προλάβουν τη λήξη της προθεσμίας του 2013 και να προχωρήσουν στην κατασκευή των τελευταίων ΧΥΤΑ το γρηγορότερο.
Οι κοινοτικές οδηγίες
Αξίζει μία αναφορά στην οδηγία - πλαίσιο για τη διαχείριση των απορριμμάτων (2008/98), η οποία περιλαμβάνει μια ιεράρχηση ενεργειών:
πρώτο βήμα πρέπει να είναι η πρόληψη, δηλαδή η προσπάθεια μείωσης των απορριμμάτων.
Δεύτερο, η επαναχρησιμοποίηση.
Τρίτο η ανακύκλωση, με υψηλούς στόχους μέχρι το 2020 (50% σε πλαστικό, γυαλί, χαρτί κ. λπ.).
Τέταρτο, άλλου είδους ανάκτηση, κομποστοποίηση ή ενεργειακή αξιοποίηση με υψηλό βαθμό απόδοσης.
Στην Ελλάδα και στην Αττική, δε γίνεται καμία προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση (ή για την ακρίβεια γίνεται στο βαθμό που μπορεί να αποφέρει κέρδος για τους εργολάβους), και η μόνη πιθανότητα για εφαρμογή ενός καθεστώτος διαχείρισης των απορριμμάτων φαίνεται ότι μπορεί να γίνει μόνο μέσω της πίεσης κινημάτων αντίστοιχων με της Κερατέας, που βάζουν στο επίκεντρο την προστασία του περιβάλλοντος και της φύσης και όσους συνδέονται άμεσα με αυτή αντιλαμβανόμενοι το ζήτημα ως ζωτικό.
Απάντηση μπορεί να δοθεί μόνο με ένα άλλο, οικονομικό και οικολογικό πρόγραμμα διαχείρισης των απορριμμάτων, στηριγμένο στη μείωση του όγκου τους, την ανακύκλωση - διαλογή στην πηγή, την ανάκτηση και την κομποστοποίηση. Αλλά αυτό απαιτεί άλλη πολιτική και σύγκρουση και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία είναι βουτηγμένη μέχρι το λαιμό στην προσπάθεια προώθησης των συμφερόντων της καπιταλιστικής «πράσινης οικονομίας»…
Πέρα από τις αναγκαίες ενέργειες του καπιταλιστικού συστήματος για μία ελάχιστη προστασία της φύσης, τόση ώστε να εξασφαλίζει την αναπαραγωγή του, η πραγματική υπεράσπιση του περιβάλλοντος από τον καταστροφικό για αυτό καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής μπορεί να γίνει μόνο από κινήματα που συστατικό τους στοιχείο είναι αυτή ακριβώς η κατάδειξη του πραγματικού υπαίτιου για τη λεηλασία και την καταστροφή της φύσης. Ενέργειες και πρακτικές όπως η ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων δεν αποτελούν σανίδες σωτηρίας για το περιβάλλον, εντούτοις συνιστούν ένα νέο πεδίο κερδοφορίας για το κεφάλαιο που με τον πλέον λειψό και ελάχιστα αποτελεσματικό τρόπο προσπαθεί να κρατήσει στη ζωή την ύπαρξη όσων χρειάζονται για να εξασφαλιστεί η συνέχειά του.
Παρόλ’ αυτά, ακριβώς επειδή το πρόβλημα της καταστροφής του περιβάλλοντος είναι πολύ πιο αφετηριακό και δε λύνεται με τέτοιου είδους αποσπασματικές ενέργειες, καθώς πλέον αποδεικνύεται συνεχώς ότι δε μπορεί να μπει φραγμός από το ίδιο το σύστημα στην δομική ανάγκη του καπιταλισμού -ακριβώς επειδή είναι δομική- για μεγιστοποίηση του κέρδους με κάθε τρόπο και κάθε κόστος, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι και η καταστροφή του περιβάλλοντος δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσει εντελώς στα πλαίσια αυτού του παραγωγικού και πολιτικού συστήματος. Ωστόσο, κινήματα που έχουν στην καρδιά τους μια τέτοια αντικαπιταλιστική λογική, μπορούν να θέσουν αναχώματα και να πετύχουν νίκες, ακριβώς επειδή αφορούν τους όρους ύπαρξης κυρίως των καταπιεσμένων και εύκολα εκμεταλλεύσιμων κομματιών της κοινωνίας. Από την άλλη, τεχνικές προστασίας του περιβάλλοντος από τα απορρίμματα των διάφορων ανθρώπινων δραστηριοτήτων, θα μπορούν να εφαρμοστούν με τον πλέον αποτελεσματικό και ολοκληρωμένο τρόπο, μόνο σε μία άλλη δομή κοινωνικής οργάνωσης και παραγωγής, όπου η έννοια της απόσπασης κέρδους από κάποιον θα είναι πλέον ανυπόστατη.
Η καταστολή
Στην περιοχή ηχούν ακόμα οι πολεμικές ιαχές των ΜΑΤ που φωνάζουν «Χούντα ρε!», κάθε φορά που εξαπολύουν απρόκλητες και ιδιαίτερα βάναυσες επιθέσεις εναντίον των κατοίκων. Στις εφορμήσεις τους, «προνομιακή μεταχείριση» έχουν οι ηλικιωμένοι και τα ανήλικα. Όπως δηλώνουν οι κάτοικοι: από τη μανία των… προστατών του πολίτη δεν γλιτώνει κανείς… Κι όλα αυτά παρά την εισαγγελική εντολή να απομακρυνθούν τα ΜΑΤ, τα οποία ο πολιτικός τους προϊστάμενος υπουργός Προστασίας των… Εργολάβων Χρ. Παπουτσής κρατά μόνιμα στην περιοχή, αυθαίρετα και παράνομα, με συνολικό κόστος μέχρι τώρα περί τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ. Δεκάδες είναι οι τραυματίες από τις αστυνομικές επιθέσεις, στις οποίες έχουν επιστρατεύσει τον πιο σύγχρονο εξοπλισμό καταστολής: χημικά, πλαστικές σφαίρες, αύρα, ελικόπτερο, ακόμα και θερμικές κάμερες για να «ξετρυπώνουν» διαδηλωτές από τα χωράφια! Οι καταγγελίες για «μεμονωμένα περιστατικά» αστυνομικής αυθαιρεσίας είναι καθημερινές. Τα ΜΑΤ μπήκαν ακόμη και σε αυλές σπιτιών χτυπώντας κατοίκους. «Πόση ντροπή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας αισθάνθηκα όταν συνέλαβαν ένα φίλο μου δεκαέξι χρονών, του πέρασαν χειροπέδες και του κατέβασαν τα παντελόνια» αναφέρει σε γράμμα του μαθητής της Κερατέας. «Οι αστυνομικές δυνάμεις για να μας εκφοβίσουν και να μας κλείσουν στα σπίτια μας, φωνάζουν με ντουντούκες να φύγουμε γιατί θα κάνουν συλλήψεις». Όσοι συλλαμβάνονται φορτώνονται με βαρύτατες κατηγορίες, όπως έκρηξη και κατοχή εκρηκτικών υλών, οπλοφορία και οπλοχρησία και φυσικά «κουκουλονόμος» Η κρατική βία και τρομοκρατία πλέον ξεπερνά κάθε όριο, απέναντι στο μεγαλείο της αντίστασης των κατοίκων της Κερατέας, μπροστά στον …κίνδυνο –για το κράτος– ο αγώνας των Κερατιωτών να βρει μιμητές και σε άλλα μέτωπα, της πολιτικής κυβέρνησης - ΕΕ – ΔΝΤ, εργολάβων και εργοδοτών.
ΧΥΤΥ / ΧΥΤΑ
Πρόκειται για συμπλέγματα τεχνητών βουνών σκουπιδιών που επικαλύπτονται με επιφανειακές αναπλάσεις προσπαθώντας να κρύψουν ότι συνιστούν περιβαλλοντικό εφιάλτη επί δεκαετίες δημιουργώντας φόβους ακόμα και για μελλοντικά ατυχήματα απρόβλεπτων διαστάσεων. Ρυπαίνουν με τις διαρροές των στραγγισμάτων τους τα υπόγεια νερά με ανεξέλεγκτο τρόπο.
Η διαφορά ΧΥΤΥ και ΧΥΤΑ έγκειται στο τι πετάμε μέσα σε αυτούς. Ως ΧΥΤΥ νοείται η υποδομή στην οποία απορρίπτονται τα υπολείμματα της επεξεργασίας των απορριμμάτων. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί τι συνιστά επεξεργασία των απορριμμάτων, καθώς υπάρχει μεγάλη -και πιθανότατα σκόπιμα συντηρούμενη- σύγχυση γύρω από αυτό. Η απόρριψη σε έναν κάδο οποιονδήποτε άχρηστων υλών, δημιουργεί ένα πρωτογενές υλικό που χαρακτηρίζουμε γενικώς ως «σκουπίδια». Αν από αυτό αφαιρέσουμε χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο τότε μένουν τα υπόλοιπα σκουπίδια (και ΟΧΙ το υπόλειμμα των σκουπιδιών). Σε αυτά σκουπίδια εφαρμόζεται η επεξεργασία, η οποία προσδιορίζεται ως εργασίες διάθεσης και αξιοποίησης. Μετά από τη διαχείριση αυτή μένει το υπόλειμμα, το οποίο μπορεί να οδηγείται σε ΧΥΤΥ. Με βάση την 2003/33 οδηγία, τίθεται η υποχρέωση για εργαστηριακές αναλύσεις και χαρακτηρισμό των υπολειμμάτων που καταλήγουν σε ΧΥΤΥ.
Τα παραπάνω καταρρίπτουν την αιτίαση ότι «από τη στιγμή που κάνουμε ανακύκλωση, το υπόλοιπο των απορριμμάτων μπορεί να διατεθεί σε χώρο υγειονομικής ταφής και άρα αυτός είναι ΧΥΤΥ και όχι ΧΥΤΑ
‘’Αν και οι φορείς της κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης μιλάνε ακόμα για δημιουργία Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), τέτοιοι χώροι δεν επιτρέπονται πια από την ευρωπαϊκή και την εθνική νομοθεσία. Από τον Οκτώβριο του 2002, σύμφωνα με τους κανονισμούς του Ταμείου Συνοχής της ΕΕ, για να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκούς πόρους έργα ΧΥΤΑ, πρέπει να ικανοποιούνται μια σειρά προϋποθέσεις. Σημαντική είναι μεταξύ άλλων η προϋπόθεση που τίθεται ότι οι ΧΥΤΑ θα είναι μόνο για τα υπολείμματα των σκουπιδιών(Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων-ΧΥΤΥ) και όχι για όλο τον όγκο των σκουπιδιών. Επικίνδυνα απόβλητα που υπάρχουν ακόμα και στα οικιακά απορρίμματα δεν μπορούν να καταλήγουν σε χώρους ταφής για μη επικίνδυνα απορρίμματα.
Μικρά – μικρά από την Κερατέα
«Συζητoύν για τα σκουπίδια ψάχνοντας ένα χώρο να τα θάψουν», επισημαίνει ο Κώστας Κ., συμπληρώνοντας «πως το ζήτημα θα έπρεπε να είναι το πώς θα τα διαχειριστούμε». Αναφερόμενος στις αντιφάσεις της εφαρμοζόμενης πολιτικής, που θέλει ΧΥΤΑ στην Κερατέα, θυμίζει ότι την ίδια μέρα, που ανακοινώθηκε για πρώτη φορά η κατασκευή του στο Οβριόκαστρο (23/12/1995), υπογράφτηκε από τον τότε υπουργό πολιτισμού Θ. Μικρούτσικο, ο χαρακτηρισμός της περιοχής ως αρχαιολογικός χώρος.
«Η διαφορά μας δεν είναι με τους …κυρίους των ΜΑΤ. Με τους “μεγάλους” έχουμε πρόβλημα. Τώρα αν “τρώνε” και αυτοί καμία… Φταίει που δεν κάθονται φρόνημα!!!» λέει η κυρά Θοδώρα
«Δυο Κερατιώτες παίζουν σκάκι. Ματ λέει ο ένας. Ντουουου, απαντά ο άλλος!»
«Μια φορά βρεθήκαμε αρκετοί, στην πλάτη του αστυνομικού μπλόκου. Ο φρουρός κραδαίνοντας ένα δακρυγόνο, αρχίζει και φωνάζει “πίσω, πίσω, θα κάνω χρήση, θα κάνω χρήση…”. “Μερικές εβδομάδες στην Κερατέα είναι αρκετές για να πέσεις στα ναρκωτικά…’’, του φωνάξαμε».
“Πατέρα, θέλω να φύγουν τα ΜΑΤ, αλλά τώρα τελευταία καλά περνάμε!” Η ομορφιά του συλλογικού αγώνα, η γοητεία της αντίστασης και της ανατροπής στα λόγια ενός μικρού παιδιού, που μεταφέρθηκαν στη συζήτηση. Αποτιμώντας την εμπειρία του τελευταίου τριμήνου, κατ’ επανάληψη ακούστηκε πως «μας έκανε και καλό η ιστορία με το ΧΥΤΑ. Ξυπνήσαμε. Ξεβολευτήκαμε, αλλά είδαμε και καταλάβαμε τι γίνεται και παραπέρα». Σύμφωνα πάντα με τους ίδιους, πολλά πράγματα αναθεωρήθηκαν, στο μυαλό, αλλά και στην καθημερινότητά τους. «Πάψαμε να φοβόμαστε. Το καταφέρανε… Μας έβγαλαν στο δρόμο μία φορά και έκτοτε έφυγε ο φόβος»
«τις τελευταίες εβδομάδες κατάλαβε ότι ο Αλέξης Γρηγορόπουλος δολοφονήθηκε αναίτια από αστυνομικό το Δεκέμβρη του 2008».
«Βλέπαμε μετανάστες και φοβόμασταν. Σήμερα δεν υπάρχουν μετανάστες, αλλά συναγωνιστές μας, συμπολίτες μας, προερχόμενοι από άλλες χώρες, με τους οποίους δίνουμε μαζί τον αγώνα ενάντια στο ΧΥΤΑ», τόνισε ένας κάτοικος. «Στρέψαμε το βλέμμα μας, πέρα από το χωριό μας. Συναντηθήκαμε με το κίνημα του “Δεν Πληρώνω”, με τους μετανάστες στην Υπατία, με τους απεργούς της 23 Φλεβάρη»,
«Σε όλη την Ευρώπη το θέμα των απορριμμάτων έχει λυθεί και εγώ έφτασα 57 ετών για να μάθω να φτιάχνω βόμβες μολότοφ»
“Δεκάδες όμως κάτοικοι επιβεβαιώνουν πως μια ομάδα γυναικών προχωρημένης ηλικίας διαμαρτυρήθηκε πως έχουν τελειώσει οι μολότοφ”
Δήμος Λαυρεωτικής: « πρόκειται για κατάλυση κάθε δημοκρατικού δικαιώματος με επίδειξη πυγμής και επιβολή μέτρων χούντας»
Πηγές
prin.gr/
athens.indymedia.org/
antixyta.blogspot.com/
keratea-keratexas.blogspot.com
spyrostsakirisphoto.blogspot.com/
enet.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου