Είναι προφανές ότι σήμερα το πανεπιστήμιο περνά κρίση ταυτότητας. Οι παραδοσιακοί μηχανισμοί και οι σχέσεις λειτουργίας του αποδεικνύονται αναποτελεσματικοί, ενώ καινοφανή πρότυπα προβάλλονται ως διάδοχοί τους. Η σύνδεση του πανεπιστημίου με τον κόσμο των επιχειρήσεων, η δημιουργία νέων επιστημονικών κατευθύνσεων και τύπων σπουδών και οι αλλαγές στο ρόλο και τον κοινωνικό χαρακτήρα του ακαδημαϊκού προσωπικού αλλά και του φοιτητικού πληθυσμού είναι μερικά από τα νέα αυτά προτάγματα.
Το βιβλίο του Σταύρου Μαυρουδέα, "Οι τρεις εποχές του πανεπιστημίου: Το πανεπιστήμιο στον καπιταλισμό" προσπαθεί να ερμηνεύσει την κρίση αυτή και τις μεταβολές που επιτελούνται. Κεντρική του θέση είναι ότι το βασικό αίτιό τους εντοπίζεται στη γένεση ενός νέου σταδίου του καπιταλιστικού συστήματος, που η κυοφορία του ξεκίνησε μετά τη μεγάλη δομική κρίση της δεκαετίας του 1970.
Ένα ακόμη χρήσιμο εργαλείο για την ανάγνωση του πανεπιστημίου που συγκροτείται στην εποχή της κρίσης είναι το βιβλίο "Κρίση, αναδιάρθρωση και ταξική πάλη στα πανεπιστήμια" των Caffentzis George, Ovetz Robert και Harvey David.
Σύμφωνα με το βιβλίο, αυτό που εμφανίζεται ως κρίση του εκπαιδευτικού συστήματος, κρίση που από ένα σημείο και μετά αρχίζει να τροφοδοτείται και από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και τους αγώνες ενάντια σε αυτές, δεν είναι παρά μια μόνο όψη της κρίσης των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων συνολικά. Με αυτό εννοούμε την κρίση τόσο των σχέσεων εκμετάλλευσης όσο και των πολιτικών και ιδεολογικών μορφών που τις νομιμοποιούν. Προσδιορίζοντας τα χαρακτηριστικά που η κρίση παίρνει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα λέγαμε ότι είναι διαρκής, μιας και διαρκεί πάνω από τριάντα χρόνια στον ελλαδικό χώρο, ότι συνυφαίνεται τόσο με την αδυναμία (πλήρους) σύνδεσης του πανεπιστημίου με την παραγωγή όσο και με τηναδυναμία (πλήρους) ικανοποίησης των κοινωνικών προσδοκιών της εργατικής τάξης. Στο κέντρο της κρίσης βρίσκονται κυρίως οι φοιτητές, οι σπουδαστές και το διδακτικό προσωπικό των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, οι οποίοι σε γενικές γραμμές δεν είναι διατεθειμένοι να λιώσουν στη δουλειά για να πετύχουν αυτό που θέλουν είτε αυτό λέγεται πτυχίο, είτε αυτό λέγεται μισθός.
Το βιβλίο του Σταύρου Μαυρουδέα, "Οι τρεις εποχές του πανεπιστημίου: Το πανεπιστήμιο στον καπιταλισμό" προσπαθεί να ερμηνεύσει την κρίση αυτή και τις μεταβολές που επιτελούνται. Κεντρική του θέση είναι ότι το βασικό αίτιό τους εντοπίζεται στη γένεση ενός νέου σταδίου του καπιταλιστικού συστήματος, που η κυοφορία του ξεκίνησε μετά τη μεγάλη δομική κρίση της δεκαετίας του 1970.
Ένα ακόμη χρήσιμο εργαλείο για την ανάγνωση του πανεπιστημίου που συγκροτείται στην εποχή της κρίσης είναι το βιβλίο "Κρίση, αναδιάρθρωση και ταξική πάλη στα πανεπιστήμια" των Caffentzis George, Ovetz Robert και Harvey David.
Σύμφωνα με το βιβλίο, αυτό που εμφανίζεται ως κρίση του εκπαιδευτικού συστήματος, κρίση που από ένα σημείο και μετά αρχίζει να τροφοδοτείται και από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και τους αγώνες ενάντια σε αυτές, δεν είναι παρά μια μόνο όψη της κρίσης των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων συνολικά. Με αυτό εννοούμε την κρίση τόσο των σχέσεων εκμετάλλευσης όσο και των πολιτικών και ιδεολογικών μορφών που τις νομιμοποιούν. Προσδιορίζοντας τα χαρακτηριστικά που η κρίση παίρνει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα λέγαμε ότι είναι διαρκής, μιας και διαρκεί πάνω από τριάντα χρόνια στον ελλαδικό χώρο, ότι συνυφαίνεται τόσο με την αδυναμία (πλήρους) σύνδεσης του πανεπιστημίου με την παραγωγή όσο και με τηναδυναμία (πλήρους) ικανοποίησης των κοινωνικών προσδοκιών της εργατικής τάξης. Στο κέντρο της κρίσης βρίσκονται κυρίως οι φοιτητές, οι σπουδαστές και το διδακτικό προσωπικό των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, οι οποίοι σε γενικές γραμμές δεν είναι διατεθειμένοι να λιώσουν στη δουλειά για να πετύχουν αυτό που θέλουν είτε αυτό λέγεται πτυχίο, είτε αυτό λέγεται μισθός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου